သခင္ဘေသာင္း (၂)

သခင္ဘေသာင္း (၁၂၆၂ - ၁၃၄၃) (၁၉ဝ၁ - ၁၉၈၁)

သခင္ ဘေသာင္းသည္ မေကြး ခ႐ုိင္ နတ္ေမာက္ ၿမိဳ႕နယ္ ဖုံကုန္း႐ြာ ဇာတိ ျဖစ္၍၊ ၁၂၆၂ ခုႏွစ္ တပုိ႕တြဲ လျပည့္ေက်ာ္ ၅ ရက္ (၁၉ဝ၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၇ ရက္) ၾကာသပေတးေန႕တြင္ ဖြားျမင္သူ ျဖစ္သည္။ ဖခင္မွာ သီေပါမင္း လက္ထက္ နန္းတြင္း လက္ဖက္ရည္ေတာ္ ျဖစ္၍၊ ေနာင္တြင္ ေတာင္တြင္းႀကီး စစ္ကဲ အျဖစ္ အမႈ ထမ္းရေသာ ဦးျမစ္ ျဖစ္သည္။ မိခင္မွာ ဖုံကုန္း႐ြာသူ ေဒၚေလးခင္ ျဖစ္သည္။ ဦးျမစ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၿဗိတိသွ်တုိ႕ သိမ္းပုိက္ခ်ိန္က ျပန္လည္ ခုခံ တုိက္ခုိက္ခဲ့ေသာ နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႕က်င္ေရး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ေနာင္အခါတြင္ ၿမိဳ႕သစ္၊ ပန္းထိန္း၊ ငါးဖဲ၊ ေတာင္တြင္း (သရက္)၊ လယ္ေဝးတုိ႕တြင္ ၿမိဳ႕အုပ္ အျဖစ္ အမႈ ထမ္းခဲ့သည္။ ဦးျမစ္၊ ေဒၚေလးခင္တုိ႕၏ သားသမီး ၄ ေယာက္အနက္ သခင္ ဘေသာင္းသည္ ဒုတိယသား ျဖစ္သည္။

သခင္ ဘေသာင္းသည္ ေတာင္တြင္းႀကီး ဗိမာန္ေက်ာင္း၊ ၿမိဳ႕သစ္ ဆရာ ဦးစုိးမင္း၏ တုိင္းရင္း ျမန္မာ မူလတန္း ေက်ာင္း၊ ေတာင္တြင္းႀကီး အစုိးရ အလယ္တန္းတြင္ ပထမ ရသည့္ အတြက္ ေ႐ႊတံဆိပ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ ခံရသည္။ သတၲမတန္း တြင္လည္း ပညာသင္ဆု (စေကာလားရွစ္) ရသည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ ဖခင္ ကြယ္လြန္ သြားရာ၊ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္က ဟုမၼ႐ူး ေတာင္းရန္ ဘိလပ္သုိ႕ သြားေရာက္ ခဲ့ေသာ ‘ေဘ-ပု-ရွိန္’ ကုိယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ဝင္ ဦးထြန္းရွိန္က သခင္ ဘေသာင္းကုိ ၾကည့္႐ႈ ေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့ရသည့္ အေလ်ာက္၊ ဦးထြန္းရွိန္ ထံမွ ဝံသာႏု စိတ္ဓာတ္ အေမြ ရခဲ့သည္။

၁၉၂၀ - (၁၀)တန္းတြင္ ပညာသင္စဥ္ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္တြင္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ႕ျပီး ေက်ာင္းမွ ထြက္ခဲ႕သည္။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ ဒုိင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိစၥ အတြက္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသုိ႕ လာေသာ ဝႈိက္ေကာ္မတီကုိ ကန္႕ကြက္သည့္ အတြက္ ေထာင္က်သည္။ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသုိ႕ ေဝလ မင္းသား လာေရာက္ရာ၊ ထုိသုိ႕ မလာေရာက္မီ နယ္ႏွင္ ခံရသူ မ်ားတြင္ သခင္ ဘေသာင္းလည္း အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႕ျပင္ အမိန္႕ ဖီဆန္မႈျဖင့္ ေထာင္က် ေသးသည္။

သခင္ ဘေသာင္းသည္ မႏၲေလး၊ ေ႐ႊဘုိ၊ ပုသိမ္ ၿမိဳ႕မ်ားရွိ အမ်ဳိးသား ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေစတနာ့ ဝန္ထမ္း ေက်ာင္းဆရာ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ထုိ႕ေနာက္ ၁၉၂၄ - ၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာပုိင္ နယူးဘားမား သတင္းစာ၌ လက္ေထာက္ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ကင္းဝန္မင္းႀကီး ပိဋကတ္တုိက္ တြင္လည္း လက္ေထာက္ ပိဋကတ္ တုိက္မွဴး အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ထုိစဥ္ ဂႏၩေလာက မဂၢဇင္းက ႀကီးမွဴး က်င္းပေသာ ဘာသာျပန္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရာ၊ ၿပိဳင္ပြဲ ေျခာက္ႀကိမ္တြင္ ပထမဆု ငါးႀကိမ္ ရသည္။ ၁၉၂၉ - ၃ဝ တြင္ Outlines of General History ကုိ ‘ကမာၻ႕ ရာဇဝင္ခ်ဳပ္’ အမည္ျဖင့္ ျမန္မာ ဘာသာ ျပန္ဆုိသည့္ အတြက္ ေဝလမင္းသားဆု ခ်ီးျမႇင့္ ခံရသည္။ ၉၄၂ ခုႏွစ္ ဂ်ပန္ေခတ္ဦးတြင္ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ျမန္မာစာ ဌာနတြင္ ဘာသာျပန္ နည္းျပ ဆရာ အျဖစ္ တစ္ႏွစ္ခန္႕ ေဆာင္႐ြက္သည္။

သခင္ ဘေသာင္းသည္ ၁၉၂၈ ခုႏွစ္တြင္ ‘သခင္’ အမည္ကုိ စတင္ သုံးစြဲခ့ဲသည္။ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေမလတြင္ တုိ႕ဗမာ အစည္းအ႐ုံး ေၾကညာ စာတမ္း၊ ႏုိင္ငံျပဳ စာစု အမွတ္ (၁) ကုိ ထုတ္ေဝသည္။ တုိ႕ဗမာ အစည္းအ႐ုံး စတင္ တည္ေထာင္သူ မ်ားတြင္ သခင္ ဘေသာင္းသည္ တဦး အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ုံး အမႈေဆာင္ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ေ႐ႊဘုိ၌ ဒုိင္အာခီ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေလာင္း အျဖစ္ တရား ေဟာသည့္ အတြက္ ေထာင္က် ခဲ့ရာ၊ ေထာင္ထဲတြင္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵ ျပခဲ့သည္။

သခင္ ဘေသာင္းသည္ ႏုိင္ငံေရး ေလာကတြင္ က်င္လည္ရင္း စာေပမ်ား ေရးသား ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ စာေရး ဆရာ ေမာ္လယဲ (Moliere) ၏ Le Medecin Malgre Lui ကုိ မွီျငမ္း ျပဳေသာ သခင္ ဘေသာင္း၏ ‘ဆရာဝန္ပါဘဲ’ ျပဇာတ္ သည္ ေခတ္သစ္ ျမန္မာ ျပဇာတ္ သမုိင္းတြင္ အေစာဆုံး ျပဇာတ္ တပုဒ္ အျဖစ္ ထင္ရွားသည္။ ေသာမတ္ဟာဒီ (Thomas Hardy) ၏ Tess of the D’ Ubervilles ကုိ မွီျငမ္း ျပဳေသာ ‘ပန္းသာ မစာဥ’ ဝတၴဳသည္လည္း အထူး ထင္ရွားသည္။ ကမာၻေက်ာ္ ‘တေထာင့္တည ပုံျပင္မ်ား (၁၉၅၈)’ ကုိလည္း ဘာသာ ျပန္ခဲ့သည္။

ေရးသား ျပဳစု ခဲ့ေသာ အျခား စာေပ မ်ားမွာ ေရနံဝတၴဳ ပထမပုိင္း (Oil by Upton Sinclair)၊ တုိက္သေဘၤာ ဝံပုေလြ (၁၉၄ဝ)၊ အေဖ့ အေမြ ျပဇာတ္ႏွင့္ တုိင္းျပည့္ ရန္သူ ျပဇာတ္ (Ibsen ၏ ျပဇာတ္မ်ား)၊ အေမေလး၊ ေျခေလးေခ်ာင္း ေတာ္လွန္ေရး (Animal Farm by George Orwell)၊ သူခုိး အာမက္ (၁၉၆၁) (Thief of Bagdad)၊ မ်က္မျမင္ တုိင္းျပည္ (၁၉၆ဝ) (The Country of the Blind by H.G.Wells)၊ ေဒးဗစ္ ေကာ့ပါးဖီး (၁၉၆၁) (David Copperfield by Charles Dickens)၊ ကမာၻ ပတ္လည္ ရက္ရွစ္ဆယ္ (Round the World in Eighty Days by Jules Verne) [၁၉၅၉ - ၆ဝ၊ ယူနက္စကုိ ဘာသာျပန္ဆု ရသည္] ေကာ္ေဇာေတာ္ႏွင့္ ေဗဒင္ ပညာရွိ၊ ၿဂိဳဟ္စီးၿဂိဳဟ္နင္း၊ ေနၿပိဳင္သူရဲ၊ ဗမာ့ဒုန္းယာဥ္၊ ဒီမုိကေရစီ ဆုိတာ၊ ဗုိလ္တင္းပုတ္ျပည္ဝင္၊ ဗုဒၶ၏ စၾကဝဠာတရား (၁၉၇၅) စသည္တုိ႕ ျဖစ္သည္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ စာေပဗိမာန္က က်င္းပေသာ ဘာသာျပန္ စာေပ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲ၌ ‘ဘာသာျပန္သူ တဦး၏ အေတြ႕အၾကံဳႏွင့္ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား’ စာတမ္းကုိ တင္သြင္း ခဲ့သည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္ၾကားေရး ဌာန အသံလႊင့္႐ုံ၌ အမႈထမ္းသည္။ ျပန္ၾကားေရး ဌာနတြင္ စာေပစိစစ္ေရးမွဴး အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဌာန လူမႈဆက္ဆံေရး တပ္က ထုတ္ေဝေသာ ‘ျမန္မာႏွင့္ ကမာၻ’ စာေစာင္တြင္လည္း အယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္သည္။ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္က စ၍ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီဌာနခ်ဳပ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ေသာ စာျပဳသင္တန္း မ်ားတြင္ ဘာသာျပန္ဆုိ ေရးသားမႈကုိ သင္ၾကား ပုိ႕ခ် ေပးခဲ့သည္။ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ ေကာင္စီက ခ်ီးျမႇင့္ေသာ ႏုိင္ငံ့ ဂုဏ္ရည္ဘြဲ႕ (ပထမဆင့္) ကုိ ရရွိသည္။

သခင္ ဘေသာင္းသည္ ၁၃၄၃ ခုႏွစ္ တန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ ၂ ရက္ (၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၁ ရက္) တြင္ ကြယ္လြန္သည္။ ဇနီး ေဒၚသန္းၾကည္ႏွင့္ သား တစ္ေယာက္၊ သမီး တစ္ေယာက္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ။

ထင္ရွားေသာစာအုပ္အခ်ိဳ႕

    ပန္းသာမစာဥ
    ဗုဒၶ၏စၾကာ၀ဠာတရား
    ဆရာ၀န္ပါပဲ(ျပဇာတ္)
    တိုင္းျပည္႕ရန္သူ(ျပဇာတ္)
    အေမေလး
    ေျခေလးေခ်ာင္းေတာ္လွန္ေရး
    တစ္ေထာင္႕တစ္ည
    သူခိုးအာမတ္
    ကမၻာ႕ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္
    ကမၻာပတ္လည္ရက္ရွစ္ဆယ္

က်မး္ကုိး

    ဘာသာျပန္ စာေပ။ စာ ၁၄ - ၄၇။
    မလိခ။ ျမန္မာစာေပ အဘိဓာန္ ၂။ စာ ၁၅၅။
    မလိခ။ ျမန္မာဝတၴဳ အၫႊန္း ၃။ စာ ၅၃ - ၅၈။
    ျမန္မာ့ စြယ္စုံက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၁၉၈၂။ စာ ၂၄၇ - ၂၄၈။
    ဒဂုန္ေ႐ႊမွ်ား။ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပဆုမ်ား။ စာ ၉ - ၁ဝ။
    ပန္းသာ မစာအု - သခင္ဘေသာင္း၊ သတၲမ အႀကိမ္၊ ရာျပည့္ စာအုပ္တုိက္၊ စာအုပ္ အမွတ္ - ၂၅၆၊ ဇန္နဝါရီ၊ ၂ဝဝ၇။

ကိုးကား

     ေမာင္သုတ အမည္ခံ ဗိုလ္မွဴး ဘေသာင္း (မဟာ ဝိဇၨာ၊ ေ႐ႊတံဆိပ္ရ) ျပဳစု၍ ဦးခင္ေအး (ေမာင္ခင္မင္၊ ဓႏုျဖဴ) ပါေမာကၡ၊ ျမန္မာစာ ဌာန၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ တည္းျဖတ္ ျဖည့္စြက္ေသာ  ပဥၥမအႀကိမ္ ၁၊ ၾသဂုတ္၊ ၂ဝဝ၂၊ ရာျပည့္ စာအုပ္တိုက္ထုတ္ 'စာဆုိေတာ္မ်ား အတၴဳပၸတၲိ'
http://www.wikimyanmar.co.cc/wiki/index.php?title=%E1%80%9E%E1%80%81%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8