သခင္႐ႈေမာင္ (ဗိုလ္ေနဝင္း) (၁)

သမုိင္းတေကြ႕မွ အၿငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း

သန္းဝင္းလႈိင္
ေမ ၁၃၊ ၂၀၁၂

ျမန္မာျပည္တြင္ နာမည္ဆိုးႏွင့္ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္ ကြယ္လြန္သူ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒၊ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီဥကၠ႒၊ သမၼ တေဟာင္းႏွင့္စစ္အာဏာရွင္ အၿငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းသည္ သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္တို႔ဦးစီးေသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးမွ အဖြဲ႕ဝင္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဂ်ပန္စစ္ပညာသင္ စတုတၳအသုတ္အဖြဲ႕ဝင္လည္း ျဖစ္သည္။

အၿငိမ္းစားဗိုလ္္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း၏ အမည္အရင္းမွာ ကို႐ႈေမာင္ျဖစ္သည္။ သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္တို႔ဦးစီးေသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးသို႔ ဝင္ေရာက္လာေသာအခါ သခင္႐ႈေမာင္ျဖစ္လာသည္။ ဂ်ပန္စစ္ပညာသင္တန္းတက္စဥ္က ဂ်ပန္အမည္မွာ တကာစုဂိစုစုမု (Takasugi Susumu) ျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ၂၆ ရက္ေန႔၌ ဗိုလ္အမည္ခံယူရာတြင္ ဗိုလ္ေနဝင္းျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီကိုဖ်က္သိမ္း​၍ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီစတင္ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္တြင္ ဦးေနဝင္းျဖစ္လာသည္။

ဦးေနဝင္းကို ၁၉၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၆ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ေပါင္းတလည္ၿမိဳ႕နယ္ ေခ်ာင္ေးဂါင္းရြာ၌ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ဦးေနဝင္း ၏ေမြးသကၠရာဇ္ကို Who’s Who in Burma စာအုပ္ႏွင့္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေရးသားေသာ ‘ျမန္မာႏိုင္ငံေရးခရီးႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း’ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၆၉ ၌ - ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၄ ရက္ဟူ၍ေဖာ္ျပထားသလို၊ ဦးေနဝင္းကြယ္လြန္ၿပီး သံုးရက္အၾကာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ ဘာလ ၇ ရက္ေန႔၌ အစိုးရပိုင္သတင္းစာမ်ား နာေရးေၾကာ္ျငာတြင္လည္း ယင္းအတုိင္းပင္ေဖာ္ျပထားသည္။ အခ်ဳိ႕စာအုပ္မ်ား၌ ဦးေနဝင္း၏ ေမြးသကၠရာဇ္ကို ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၄ ရက္ တနဂၤေႏြ ေန႔ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္ ဦးေနဝင္း၏ဇာတာကို အၿမဲတမ္းစစ္ေဆးေပးေသာ ေဝဒပညာ႐ွင္ ေဒါက္တာေဖဉာဏ္က အဆိုပါခုႏွစ္မ်ားမွာ မမွန္ဟုဆိုၿပီး၊ ၁၉၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၆ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔သာ အမွန္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံစစ္အစိုးရလက္ထက္ အဆက္ဆက္ထုတ္ေဝေသာစာအုပ္မ်ား၌ ဦးေနဝင္း၏မိဘအမည္ကို အဖဦးဖိုးခ၊ အမိ ေဒၚမိ ေလး ဗမာလူမ်ဳိး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဟုေဖာ္ျပေနေသာလည္း ဦးဖိုးခမွာ တ႐ုတ္ျပည္ ကြမ္တုံေဒသမွ ဟပ္ကလူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ဝက္ကုန္သည္ဟု ဝါ ရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးႏွင့္ ဗဟိုတရား႐ုံးခ်ဳပ္ေရွ႕ေနႀကီး မြန္ဦးဖိုးခ်ိဳက စာေရးသူအားေျပာျပဖူးသည္။ ဦးေနဝင္း၏မိခင္ ေဒၚမိေလးမွာ ေပါင္း တလည္ႏွင့္မလွမ္းမကမ္းမွ ေပါက္ေခါင္းသူျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ ‘ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးခရီးႏွင့္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း’ စာအုပ္ စာမ်က္ ႏွာ ၇၀ ၌ ...

“အိမ္ေထာင္က်ၿပီးေသာအခါ ဦးဖိုးခက ဇနီးကို ေပါင္းတလည္အစြန္ ‘ေအာင္သြယ္မရွာ’ ရြာတြင္ အိုးအိမ္ထူေပးသည္။ သားဦးကိုေမြးဖြား ခဲ့ေသာအိမ္သည္ ယခုမရွိေတာ့ၿပီ။ အိမ္ေနရာ၊ ပႏၷက္ႏွင့္ ဆူးျခံဳဖံုးေသာ ေပပင္ငုတ္တိုတို႔သာ က်န္သည္။ ေအာင္သြယ္မရွာရြာမွ အိမ္ေထာင္ မ်ားသည္ ေမာင္႐ႈေမာင္တို႔ ခပ္ငယ္ငယ္ကပင္ ေပါင္းတလည္သို႔ေရႊ႕ၾကသည္။ ဦးဖိုးခ ေဒၚမိေလးတို႔လည္း ေရႊ႕ေျပာင္းရာတြင္ပါသည္” ဟူ ၍ေဖာ္ျပထားသည္။ ဦးေနဝင္း၏ငယ္မည္ “႐ႈေမာင္” ကိုလည္း ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စာအုပ္၌ သားဦးကိုခ်စ္၍လည္းမဆံုး၊ ေမာ္၍လည္း မဆံုး ဖခင္မိခင္တို႔၏ မ်က္႐ႈဟူေသာအဓိပၸါယ္ျဖင့္ ‘႐ႈေမာင္’ ဟုေခၚျခင္း”ဟု ေရးသားထားေသာ္လည္း ဦးဖိုးခက ၎၏႐ုပ္ရည္သန္႔ျပန္႔သည္ဟူ ေသာ တ႐ုတ္ေဝါဟာရျဖင့္ “႐ႈ”ထည့္ကာ ႐ႈေမာင္ဟုမွည့္ေခၚခဲ့ျခငး္ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

ထို႔ေနာက္ ေမာင္႐ႈေမာင္သည္ ေပါင္းတလည္ၿမိဳ႕ ျမန္မာစာသင္ေက်ာင္း၊ ျပည္အမ်ိဳးသားအထက္တန္းေက်ာင္း၊ ျပည္အစိုးရ အထက္တန္း ေက်ာင္းတို႔တြင္ ပညာသင္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆယ္တန္းေအာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၉-၃၁ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၌ ဆက္လက္ပညာ သင္ၾကားခဲ့ရာ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ ဥပစာသိပၸံ (ခ) တန္းစာေမးပြဲ၌ ပါဏေဗဒ (ယခင္ေခတ္ ဇီဝေဗဒ) ဘာသာရပ္တြင္ က်႐ႈံးခဲ့သျဖင့္ ေက်ာင္း ထြက္ခဲ့ရသည္။

ယင္းေနာက္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ ကို႐ႈေမာင္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၃၅ လမ္းတြင္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္အခန္းငွား၍ ရန္ကုန္မီးရထား စာတုိက္႒ာန၌ စာေရးအျဖစ္ တစ္ႏွစ္ခန္႔ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ စာတုိက္ႏွင့္ေၾကးနန္း႒ာနစာေရးအျဖစ္ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္အထိ အမႈထမ္း ခဲ့သည္။ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ဦးေလးသခင္ညီကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးဝင္ သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္၊ သခင္ေအာင္သန္း (ဗိုလ္စၾကာ) တို႔ႏွင့္ ရင္းႏွီးရာမွ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးဝင္ခဲ့ရာ သခင္႐ႈေမာင္ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး ႏွစ္ျခမ္းကြဲေသာအခါ သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္ အုပ္စု တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး၌္ ပါဝင္ခဲ့သည္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ စစ္ပညာသင္ရန္အတြက္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ၈ရက္ေန႔တြင္ ကိုရိယုမာ႐ူး (Koriyu Maru) သေဘာၤျဖင့္ ဂ်ပန္သို႔ ေစလႊတ္ ေသာ ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္လူငယ္စတုတၳအသုတ္တြင္ သခင္႐ႈေမာင္သည္ပါဝင္ခဲ့သည္။ ယင္းအသုတ္သည္ ရဲေဘာ္ သံုးက်ိပ္၏ ေနာက္ဆံုးအသုတ္ ျဖစ္သည္။ ယင္းအဖြဲ႕၌ သခင္ထြန္းအုပ္သည္ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး၊ သခင္ေက်ာ္စိန္ (ဗိုလ္မိုးညိဳ)၊ သခင္ေငြ (ဗိုလ္ေစာေအာင္)၊ သခင္ သစ္ (ဗိုလ္ေစာေနာင္)၊ သခင္စံလႈိင္ (ဗိုလ္ေအာင္)၊ သခင္ထြန္းခင္ (ဗိုလ္ျမင့္ေဆြ)၊ သခင္ထြန္းလြင္ (ဗိုလ္ဗလ)၊ သခင္ေမာင္ေမာင္ (ဗိုလ္ဉာဏ)၊ သခင္လွ (ဗိုလ္မင္းေရာင္)၊ သခင္သန္းၫြန္႔ (ဗိုလ္ဇင္ေယာ္) တို႔ပါဝင္သည္။

ဂ်ပန္စစ္ပညာသင္ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္အဖြဲ႕တြင္ အဓိကသခင္အဖြဲ႕ႀကီးႏွစ္ဖြဲ႕ ပါဝင္သည္။ က်န္ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕မွျဖစ္ၿပီး၊ တသီး ပုဂၢလတစ္ဦး ပါဝင္သည္။

• သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးဝင္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဝင္မ်ား
(၁) သခင္ေအာင္ဆန္း - ဗိုလ္ေတဇ(ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း)
(၂) သခင္လွၿမိဳင္ - ဗိုလ္ရန္ေအာင္
(၃) သခင္လွေဖ - ဗိုလ္လက္်ာ
(၄) သခင္ေအးေမာင္ - ဗိုလ္မိုး
(၅) သခင္ေစာလြင္ - ဗိုလ္မင္းေခါင္
(၆) သခင္စိုး - ဗိုလ္ျမင့္ေအာင္
(၇) သခင္တင္ေအး - ဗိုလ္ဘုန္းျမင့္
(၈) သခင္ထြန္းေရႊ - ဗိုလ္လင္းယုန္
(၉) သခင္သန္းတင္(၂) - ဗိုလ္ျမဒင္
(၁၀) သခင္ခင္ေမာင္ဦး - ဗိုလ္တာရာ
(၁၁) သခင္စံျမ - ဗိုလ္ေတာက္ထိန္
(၁၂) သခင္ထြန္းလြင္ - ဗိုလ္ဗလ
(၁၃) သခင္စံလႈိင္ - ဗိုလ္ေအာင္
(၁၄) သခင္ေမာင္ေမာင္ - ဗိုလ္ဉာဏ
(၁၅) သခင္လွ - ဗိုလ္မင္းေရာင္
(၁၆) သခင္သန္းၫႊန္႔ - ဗိုလ္ဇင္ေယာ္
(၁၇) သခင္ဘဂ်မ္း - ဗိုလ္လေရာင္

• သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးဝင္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဝင္မ်ား
(၁၈) သခင္ထြန္းအုပ္ - အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာသင္ၾကား၍ ဗိုလ္ဘြဲ႕မခံ
(၁၉) သခင္ေအာင္သန္း - ဗိုလ္စၾကာ
(၂၀) သခင္႐ႈေမာင္ - ဗိုလ္ေနဝင္း
(၂၁) သခင္ထြန္းခင္ - ဗိုလ္ျမင့္ေဆြ
(၂၂) သခင္ေငြ - ဗိုလ္ေစာေအာင္
(၂၃) သခင္သစ္ - ဗိုလ္ေစာေနာင္
(၂၄) သခင္ေက်ာ္စိန္ - ဗိုလ္မုိးညိဳ
(၂၅) သခင္သန္းတင္ (၁) - ဗိုလ္ဘြဲ႕မရမီတုိင္ေပေဆး႐ုံတြင္ကြယ္လြန္

• ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕
(၂၆) ကိုလွေမာင္ - ဗိုလ္ေဇယ်
(၂၇) ကိုေရႊ- ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာ
(၂၈) ကိုထြန္းရွိန္ - ဗိုလ္ရန္ႏိုင္
(၂၉) ကိုေအာင္သိန္း - ဗိုလ္ရဲထြဋ္

• တသီးပုဂၢလအဖြဲ႕
(၃၀) ကိုေဆာင္း - ဗိုလ္ထိန္ဝင္း (တိုက်ိဳၿမိဳ႕လက္မႈပညာအတတ္သင္တကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္ၾကားေနသူ)

သခင္႐ႈေမာင္တို႔ပါဝင္ေသာ စတုတၳအသုတ္သည္ ရွန္ဟိုင္းသို႔ ၁၉၄၁ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ၂၂ရက္ေန႔တြင္ေရာက္ရွိၿပီး ရွန္ဟိုင္းမွ ေလယာဥ္ျဖင့္ ဂ် ပန္သို႔ ဆက္လက္ထြက္ခြာရာ ဇူလိုင္လ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ က်ဴး႐ွဴးကြၽန္း နာဂါဆာကီၿမိဳ႕အနီးရွိ ေရတပ္စခန္းသို႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဟိုင္းနန္ကြၽန္းသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ဟိုင္နန္ကြၽန္းႏွင့္ ထိုင္ဝမ္ကြၽန္းတြင္ စစ္ပညာရပ္မ်ား သင္ၾကား ခဲ့သည္။

ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္မ်ားကို တပ္ဖြဲ႕(၃) ဖြဲ႕ခြဲ၍ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၅ ရက္ေန႔မွစ၍ ဟိုင္နန္ကြၽန္းရွိ ခန္းယ စစ္ပညာသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ သင္ ၾကားေပးခဲ့သည္။ သခင္႐ႈေမာင္ကို တပ္မေတာ္သမိုင္းစာအုပ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔၏တပ္ဖြဲ႕ (၃) တြင္ ထည့္သြင္းထားေသာ္လည္း ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာက ၎၏ကိုယ္တုိင္ေရးအတၳဳပၸတၱိစာအုပ္၌ တပ္ဖြဲ႕ (၂)၊ ျပည္တြင္းသူပုန္အဖြဲ႕၌ သာ ပါရွိသည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

တပ္ဖြဲ႕(၂)တြင္ပါဝင္ခဲ့ေသာ အေရွ႕ရန္ကင္းဂ်ဴပလက္ အမွတ္၁၄၀(က)ေန ဗိုလ္တာရာကလည္း သူတို႔တပ္ဖြဲ႕တြင္ သခင္ေက်ာ္စိန္ (ဗိုလ္မိုး ညိဳ)၊ သခင္ေငြ (ဗိုလ္ေစာေအာင္)၊ သခင္ေစာလြင္ (ဗိုလ္မင္းေခါင္)၊ ကိုထြန္းရွိန္ (ဗိုလ္ရန္ႏိုင္)၊ သခင္သစ္ (ဗိုလ္ေစာေနာင္)၊ သခင္သန္းတင္ (၂) (ဗိုလ္ျမဒင္)၊ သခင္႐ႈေမာင္ (ဗိုလ္ေနဝင္း) ႏွင့္ သူ (ဗိုလ္တာရာ) ပါဝင္ေၾကာင္း၊ အေျခခံစစ္ပညာ၊ ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးေရးနည္းပညာမ်ား ေထာက္လွမ္းေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးပညာရပ္မ်ား အေလးထားသင္ယူရၿပီး သင္တန္းဆရာမွာ ဗိုလ္တာရာျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ ဗိုလ္ေန ဝင္းသည္ ေမြးရာပါ ဖ်က္ဆီးေရးသမားျဖစ္သည္။ ကေလးဘဝကပင္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ဖ်က္ဆီးေရးတို႔တြင္ သူ႔အစြမ္းအစကိုျပသခဲ့သည္။ ေပါက္ေခါင္းတြင္ သူတက္ေနေသာမူလတန္းေက်ာင္းကို မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးရန္ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူသည္ ေက်ာင္း ပညာကိုမသင္လိုေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။ ဟိုင္နန္ကြၽန္းတြင္လည္း အဖ်က္အေမွာင့္လုပ္ငန္း (Sabotage)၊ ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးအေႏွာင့္အယွက္ေပးရန္ ေသြးေဆာင္ႏိုင္စြမ္း (Subversion) ကို ျပသခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဝင္မ်ားအားလံုး စန္းယစစ္ပညာသင္တန္းေက်ာင္းမွ တ႐ုတ္တိုင္ေပကြၽန္း တာမာဆာတိုၿမိဳ႕ (Tamasato) ဗိုလ္ သင္တန္းေက်ာင္းသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕၍ တပ္စု၊ တပ္ခြဲတိုက္ပြဲမ်ား၊ ညတုိက္ပြဲမ်ား၊ စစ္ေျမပံုတုိက္ပြဲမ်ား၊ တပ္ရင္း၊ တပ္မဟာ၊ တပ္မတုိက္ ပြဲမ်ား၊ လက္နက္ငယ္၊ လက္နက္ႀကီး (စိန္ေျပာင္း၊ အလတ္အႀကီး၊ တင့္ကားပစ္အေျမာက္) ပစ္ခတ္နည္းမ်ား၊ အင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္း (တံ တားေဆာက္မိုင္းမ်ားခြဲျခင္း) မ်ားႏွင့္ ေရကူးသင္ျခင္း၊ ကင္ဒို (ဓားသိုင္း)၊ ဂ်ဴဒို၊ လွံစြပ္ထိုးစသည့္ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားကို အေျခခံမွစ၍ သင္ ၾကားခဲ့ရသည္။

ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဝင္မ်ားအားလံုး မီနာမီကန္၏အစီအစဥ္ျဖင့္ အသုတ္လိုက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ အဂၤလိပ္ပိုင္ ေဘာ္နီယိုကုမၸဏီကိုသိမ္းယူကာ ႒ာနခ်ဳပ္ျပဳလုပ္၍ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား မ်က္စိအထူးကုဆရာဝန္ႀကီး ဦးထြန္း ေဖအိမ္တြင္ ဗိုလ္ဘြဲ႕ခံယူရာ သခင္႐ႈေမာင္သည္ ဗိုလ္ေနဝင္းျဖစ္လာသည္။

ဗိုလ္ေတဇေခၚ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ဘီအိုင္ေအ) ျမန္မာျပည္အတြင္းသို႔မဝင္မီ ဗိုလ္ေန ဝင္းအား ျပည္တြင္းသူပုန္တပ္ဖြဲ႕ကိုဦးေဆာင္ကာ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ဝင္ေရာက္၍ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ေနဝင္းေခါင္းေဆာင္သည့္ ျပည္တြင္းသူပုန္တပ္ဖြဲ႕သည္ ရဟိုင္းမွတဆင့္ ထိုင္း-ျမန္ မာနယ္စပ္ရွိ သာေဆာင္ရမ္းကိုျဖတ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔ တြင္ ၎တို႔အဖြဲ႕ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တြင္ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီမွ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း (ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး) ႏွင့္ေတြ႕ဆံု၍ ပဲခူး ဘက္၌ စစ္ပညာသင္တန္းေပးျခင္း၊ စစ္လက္နက္ငယ္ပစ္ခတ္နည္းအပါအဝင္ ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည္။

ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ႏွင့္ ဂ်ပန္တပ္မ ၅၅ တို႔ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကိုသိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေနဝင္းသည္ ဘီအိုင္ေအတပ္မႀကီး (၂) ၏တပ္မမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္သည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၇ ရက္ေန႔ တြင္ ဘီအိုင္ေအကိုဖ်က္သိမ္း၍ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ (ဘီဒီေအ) ဖြဲ႕စည္းေသာအခါ ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ျဖင့္ ဘီဒီေအ တပ္ရင္း ၁ ၏ တပ္ရင္းမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။ ယင္းေနာက္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးအဆင့္ျဖင့္ ဗမာအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ (Burma National Army) ၌ စစ္ေသနာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္တို႔ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ စစ္ဝန္ႀကီး (ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး) ျဖစ္လာၿပီး ဗမာ့တပ္မေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြက္ စစ္ဝန္ႀကီး႐ုံးေပၚလာသည္။ ၎၏လက္ေအာက္တြင္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး လည္း ေပၚလာသည္။ သခင္ဗစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္တို႔ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ညီၫြတ္ေရးအတြက္ ထိုစဥ္က ၎တို႔၏ သခင္ဂိုဏ္းမွ ဗိုလ္မွဴး ႀကီးေနဝင္းကို စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးတြင္ စစ္ဦးစီး႒ာနခ်ဳပ္မွဴးအျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ေနဝင္းသည္ တာဝန္ႏွင့္ဝတၱရားကိုေကာင္းစြာမလုပ္ဘဲ အေပ်ာ္အပါးလုိက္စားကာ ေလာင္းကစားဝိုင္းမ်ား၌သာ အခ်ိန္ျဖဳန္းေန သျဖင့္ စစ္ဦးစီး႒ာနခ်ဳပ္မွဴးရာထူးမွျဖဳတ္ခ်ၿပီး စစ္ဝန္ႀကီး႐ုံးလက္ေအာက္ရွိ ရိကၡာႏွင့္ေထာက္ပံ့ေရး႒ာန ႀကီးမွဴးေနရာသို႔ အဆင့္ခ်၍ ေျပာင္း ေရႊ႕လုိက္သည္။ ၎၏မူလရာထူးေနရာကိုမူ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇယ်သို႔ လႊဲေျပာင္းခဲ့သည္။

၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကန္ေတာ္ႀကီးပတ္လမ္း (ယခုနတ္ေမာက္လမ္း) ႏွင့္ ဗိုလ္ျမတ္ထြန္းလမ္းေထာင့္ရွိ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနအိမ္တြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္၊ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီ၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ ေရးျပည္သူ႔ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (A.F.O) ဖြဲ႕စည္းေရးအစည္းအေဝးျပဳလုပ္ရာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနဝင္းသည္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ သည္။

၁၉၄၄ခုႏွစ္စက္တင္ဘာလ၁၄ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ဆႏၵအရ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနဝင္းအား ဗိုလ္မွဴးရဲထြဋ္ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါ တီမွ ဦးဗေဆြ၊ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတို႔ႏွင့္အတူ ေဒးဒရဲရွိ သခင္စိုးထံ လွ်ိဳ႕ဝွက္သြားေရာက္၍ ဖြဲ႕စည္းၿပီးျဖစ္ေသာ ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရးျပည္သူ႔အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းေရး၊ တပ္မေတာ္အတြင္းရွိလက္ဝဲအင္အားစုမ်ား၊ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတို႔ကို တစ္ပါတီ တည္းအျဖစ္ ပူးေပါင္းဖြဲ႕စည္းေရးႏွင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္စည္း႐ုံးမႈလုပ္ငန္းမ်ားေဆြးေႏြးရန္ ေစခိုင္းခဲ့သည္။

၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၂၇ ရက္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ဗိုလ္ေနဝင္းအား တုိင္း (၂) ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚအေရွ႕ပိုင္း (ဟံသာဝတီ၊ ဖ်ာပံု၊ မအူပင္)တုိင္းမွဴး၊ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တာဝန္ယူေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္း ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေပးထား ေသာတာဝန္ကို လံုးဝမလုပ္ဘဲ အေပ်ာ္အပါးလုိက္မႈ၊ စာရိတၱပ်က္ျပားမႈ၊ တပ္တြင္းဂိုဏ္းခြဲလုပ္ေဆာင္မႈ၊ ၎တာဝန္က်ရာေဒသ၌ ေဒသခံ ႏုိင္ငံေရးေကဒါမ်ားႏွင့္ မေျပလည္မႈ၊ ျပႆနာအႀကိမ္ႀကိမ္တက္မႈတို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တုိင္ အေတာ္ပင္မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ စစ္တပ္မွထုတ္ပယ္ရန္ အျခားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္တုိင္ပင္ခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေရးကာလမၿပီးဆံုးမီ ဗိုလ္ေနဝင္းအားထုတ္ပယ္ပစ္ပါက နယ္ ခ်ဲ႕တို႔ႏွင့္ပူးေပါင္း၍ အာဏာရွင္စနစ္ဂိုဏ္းခြဲေရးႏွင့္ အျခားမလိုလားအပ္ေသာ ျပႆနာမ်ား႐ႈပ္ေထြးလာႏိုင္သျဖင့္ ေခတၱသည္းခံရန္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေျဖာင္းဖ်ခဲ့မႈေၾကာင့္ မထုတ္ပစ္ခဲ့ေခ်။

ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေဇာက ေနာင္တြင္ သူ၏ကိုယ္ေရးအတၳဳပၸတၱိစာအုပ္၌ ေအာက္ပါအတုိင္းေရးသားေဖာ္ျပ ထားေလသည္။

“က်ေနာ္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေတာ္လွန္ေရးနယ္ေရာက္ၿပီး ႏွစ္အေတာ္ၾကာၿပီးေနာက္ပိုင္း ပါတီဥကၠ႒ သခင္ဗသိန္းတင္ကလည္း စကားစပ္မိၿပီး က်ေနာ့္ကိုေျပာတာက ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးၿပီးခါစ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဗိုလ္ေနဝင္းအေပၚ အေတာ္တူးတူးခါးခါးမေက် နပ္မႈေတြျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္က အၿပီးအပိုင္ဖယ္႐ွားထုတ္ပယ္ခ်င္ေနတာကို ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ တိုင္ပင္ေၾကာင္းကို သခင္သန္းထြန္း က ဗဟိုေကာ္မတီဝင္အခ်ဳိ႕ကို ေျပာခဲ့ေၾကာင္းေျပာျပသည္ကို က်ေနာ္မွတ္မိေနပါသည္။

ဒီလိုထုတ္ပစ္လုိက္ဖို႔ စိုင္းျပင္းေနရင္းေနာက္ပိုင္း မထုတ္ပစ္ႏိုင္ခဲ့ေခ်။ ယင္းတြင္ အေၾကာင္းအရင္း (၂) ခုရွိသည္ဟု ထင္ရသည္။ ပထမအ ေၾကာင္းက ဗိုလ္ေနဝင္းရဲ႕အကင္းပါၿပီး ေကာက္က်စ္လွည့္စားႏိုင္မႈျဖစ္သည္။ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္သူေတြႏွင့္ေပါင္းၿပီး ဘယ္သူေတြကို ခြာရ မည္။ ဘယ္သူေတြကို ကန္ထုတ္နင္းေခ်ရမည္တို႔ကို နားလည္က်င့္သံုးတတ္သူျဖစ္ ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ဗိုလ္ေနဝင္းကိုမထုတ္ပစ္ႏိုင္သည့္အေၾကာင္းႏွစ္ခုအနက္ အျခားအေၾကာင္းတစ္ခု က်ေနာ့္အထင္ ထိုအခ်ိန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွာ ေတာ္ လွန္ေရးအၿပီး ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ေနစရာအိုးအိမ္မရွိဘဲ အိမ္ေထာင္ႏွင့္ကေလးေတြႏွင့္ မ်ားစြာအခက္အခဲျဖစ္ေနသည္။ ထိုအခ်ိန္က ဗိုလ္ေနဝင္းမွာ သူစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ဘဝက တုိက္အိမ္ႀကီးႏွစ္လံုးကို ဘယ္လိုနည္းႏွင့္ ပိုင္ဆိုင္ထားသည္မသိ။ တစ္လံုးမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေနထိုင္ခဲ့၍ ယခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတိုက္လုပ္ထားေသာ တာဝါလိန္းလမ္း (ယခုဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျပတိုက္လမ္း) က တုိက္အိမ္ႀကီးျဖစ္ၿပီး၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးၿပီးခါစက သူတက္ေနသည္။ ေနာက္တစ္လံုးမွာ ထိုတာဝါလိန္းကုန္းအိမ္ႀကီး၏ေျခရင္း ကားလမ္းေဘးရွိ တုိက္အိမ္ ျဖစ္သည္။ ၎အိမ္မွာ အေပၚအိမ္ႀကီးေလာက္ မေကာင္းေပ။ ဗိုလ္ေနဝင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုဆြဲေခၚလာၿပီး တာဝါလိန္းကုန္းေပၚရွိ တိုက္အိမ္ႀကီးကိုအတင္းထိုးေပးၿပီး သူကိုယ္တိုင္က ထိုအိမ္ေလာက္မေကာင္းေသာ ကုန္းေအာက္ေျခကတုိက္အိမ္တြင္ဆင္းေနသည္။

ဤတြင္ ႐ိုးသားေသာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအဖို႔ ဗိုလ္ေနဝင္းသည္ စိတ္ရင္းမဆိုး မေကာင္းသည့္အက်င့္စ႐ိုက္အခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနတာျဖစ္သည္။ ျပဳျပင္သြားရင္ ရနုိင္သည္။ အထူးသျဖင့္ သူ႔အေပၚ ဒီေလာက္ေလးစားသျဖင့္ သူႀကိဳးကိုင္သြားလို႔ ရႏုိင္သည္။ စြန္႔ပစ္လုိက္ရေအာင္အထိမဆိုးဟု တြက္ခ်က္ပံုရသြားသည္ဟု ထင္ရသည္။

ထိုအေၾကာင္းႏွစ္ခုေၾကာင့္ ဗိုလ္ေနဝင္းကို ထိုစဥ္က တပ္ကထုတ္ပစ္ေရးကိုမလုပ္ျဖစ္ၾကတာဟု ယူဆပါသည္။”

ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဗမာ့မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္ (ဘီအင္န္ေအ) သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကိုသိမ္းယူခဲ့သည္။ ေမ ၇ ရက္တြင္ ေရဒီယိုမွတဆင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကိုသိမ္းယူခဲ့ေၾကာင္း ဗိုလ္ေနဝင္း စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူးျဖင့္ အသံလႊင့္ေၾကညာခဲ့သည္။ ယင္းအသံလႊင့္ေၾကညာ ခ်က္မွာ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးႏွင့္ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတို႔တိုင္ပင္စီစဥ္၍ ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရလက္ထက္ လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔ စဥ္အဂၤလိပ္သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္) က အဂၤလိပ္လိုေရးသားျခင္းျဖစ္သည္။ မိန္႔ခြန္းပါရာထူးအဆင့္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ တာဝန္မဲ့လုပ္ရပ္ ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္အား ဝန္ခံခဲ့ရသည္။

၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ေနသူရိန္လူထုအစည္းအေဝးတြင္ ဗိုလ္ေနဝင္းသည္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္စတင္တည္ေထာင္ေသာ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးပါတီ (ဆိုရွယ္လစ္ပါ တီ၊ျမန္မာျပည္) တြင္လည္းေကာင္း ပါဝင္ခဲ့သည္။

၁၉၄၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ တပ္မေတာ္ေရးရာေဆြးေႏြးရန္ သီဟိုဠ္ကြၽန္း(သီရိလကၤာႏိုင္ငံ) ကႏၵီၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။

ကႏၵီစာခ်ဳပ္သေဘာတူညီခ်က္အရ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းသည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္တြင္ ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ျဖင့္ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္း (၄) ဒုတိယ တပ္ရင္းမွဴး၊ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ေျမာက္ပိုင္းစစ္႒ာနခ်ဳပ္တိုင္းမွဴး ျဖစ္လာခဲ့သည္။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၆ ရက္၌ စတင္ဖြဲ႕စည္းသည့္ လက္ဝဲညီၫြတ္ေရးေကာင္စီတြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေနဝင္းသည္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည္။ အတြင္းေရးမွဴးမွာ ဦးသိန္းေဖျမင့္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ဝဲညီၫြတ္ေရးေကာင္စီ၏ အာဏာသိမ္းေရးအစီအစဥ္ကို ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ဒုတိယစစ္ဦးခ်ဳပ္၊ ဒုတိယစစ္ေသနာပတိ၊ ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည္။ ကရင္အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕(ေကအင္ဒီအို) အေရးအခင္းေၾကာင့္ အစိုးရက တပ္မေတာ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္စမစ္ဒြန္းအား ရာထူးမွဖယ္ရွား၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းအား ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ စစ္ေသ နာပတိ ခန္႔အပ္ခံရသည္။

လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရာင္စံုသူပုန္မ်ား၏ ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရသည္ ရန္ကုန္အစိုး ရဟုေခၚရေလာက္ေအာင္ အေျခအေနဆိုးရြားလာခဲ့သည္။ ထိုသို႔ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန ဆိုးရြားေနသည့္အတြက္ ဖဆပလအစိုးရက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနဝင္းအား တုိင္းျပည္အေျခအေနကို ဝင္ေရာက္ထိန္းသိမ္းေပးရန္အတြက္ အစိုးရအဖြဲ႕သို႔ဝင္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းသည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအဖြဲ႕ ၌ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းအား အစိုးရက ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအဆင့္သို႔ တိုးျမႇင့္ေပးခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ အစိုးရအဖြဲ႕မွ ျပန္လည္ႏႈတ္ထြက္၍ စစ္တပ္သို႔ ျပန္သြားခဲ့သည္။

၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာထူး တိုးျမႇင့္ခံရသည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ သန္႔ရွင္းဖဆပလႏွင့္ တည္ၿမဲဖဆပလဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္းအတိအလင္းကြဲခဲ့သည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္ ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ပါလီမန္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အထူးအစည္းအေဝးတြင္ တည္ၿမဲဖဆပလမွ ဦးဗေဆြက ဦးႏုေခါင္းေဆာင္ေသာအစိုးရအေပၚ အယံုအၾကည္မရွိ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ရာ အဆိုကို ေထာက္ခံသူ ၁၁၉ မဲ၊ ကန္႔ကြက္သူ ၁၂၇ မဲရရွိၿပီး ကန္႔ကြက္သည့္ဘက္က ၈ မဲအသာျဖင့္ ႐ႈံးနိမ့္သြားသည့္ အတြက္ ဦးႏုအစိုးရသည္ ဆက္လက္အာဏာတည္ၿမဲခဲ့ေသာ္လည္း သန္႔ရွင္း တည္ၿမဲဖဆပလ ႏွစ္ဖက္အုပ္စုကြဲျပားမႈဂယက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ ေရးအေျခအေနမ်ား တေန႔တျခား တင္းမာလာခဲ့သည္။ ထိုအေျခအေနကိုအခြင့္ေကာင္းယူ၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုအား အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးရန္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးႏွင့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္တို႔မွတဆင့္ေတာင္းဆိုခိုင္းရာ ဦးႏုက စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္း ေရးအစီအစဥ္ကိုလက္မခံဘဲ လႊတ္ေတာ္မွတဆင့္ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးမႈအျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးကုလားဖန္ထိုးကာ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းကိုယ္တုိင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္တစ္ဖြဲ႕ကိုဖြဲ႕စည္းၿပီးလွ်င္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမကုန္မီအ တြင္း လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲႀကီးကိုက်င္းပႏိုင္ေအာင္ လိုအပ္သည့္အစီအစဥ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ပန္ၾကားထားသည့္စာကိုေပးပို႔ခဲ့သည္။ ယင္းေန႔မွာပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုထံ အစီအစဥ္ကိုလက္ခံသည့္ ျပန္ ၾကားစာကို ေပးပို႔ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါေပးစာႏွစ္ေစာင္စလံုးကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုပင္ ေရးသားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။

ယင္းေနာက္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု (ပမညတ) အပါအဝင္ အတုိက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက ကန္႔ ကြက္ေနသည့္ၾကားမွပင္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝး၌ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ အဆိုတင္သြင္းခဲ့သည္။ ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို၍ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးဝင္းေမာင္သည္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခ ခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၆ (၂) အရ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ားကို ခန္႔အပ္သည္။

အစိုးရအဖြဲ႕ယင္ဝန္ႀကီးမ်ားမွာ ..
(၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း - ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးဌာန၊ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဌာန။
(၂) အဂၢမဟာသေရစည္သူသတိုးသီရိသုဓမၼ ဦးသိမ္းေမာင္ - ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန၊ သာသနာေရးဌာန၊ က်န္းမာေရးဌာန၊ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းဌာန။
(၃) စဝ္ဝဏၰ - ကယားျပည္နယ္ဌာန။
(၄) မဟာသေရစည္သူဦးခင္ေမာင္ျဖဴ - ပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပန္ၾကားေရးဌာန၊ ဒီမိုကေရစီေဒသႏၱရအဖြဲ႕မ်ား ဝန္ႀကီးဌာန၊ လူဝင္မႈႀကီး ၾကပ္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန။
(၅) သတိုးမဟာသေရစည္သူ ဦးခ်န္ထြန္းေအာင္ - တရားေရးဝန္ႀကီးဌာန။
(၆) ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း - ဘ႑ာေရးႏွင့္အခြန္ေတာ္ဝန္ႀကီးဌာန။
(၇) စည္သူဦးဘၾကား - ကုန္သြယ္မႈတိုးတက္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ သမဝါယမႏွင့္ကုန္စည္ျဖန္႔ျဖဴးေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ပစၥည္းေထာက္ပံ့ေရး ဝန္ႀကီး ဌာန။
(၈) သေရစည္သူ ဦးစံၫြန္႔ - သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ စာတိုက္ႏွင့္ေၾကးနန္းဝန္ႀကီးဌာန၊ ေရေၾကာင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပေလေၾကာင္းဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္သူ႔လုပ္ငန္း၊ အိမ္ယာေဆာက္လုပ္ေရး ႏွင့္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန။
(၉) ဦးကာ - ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၊ လယ္ယာေျမႏိုင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန။
(၁၀) သီရိပ်ံခ်ီ ဦးခ်စ္ေသာင္ - စက္မႈလက္မႈဝန္ႀကီးဌာန၊ သတၱဳတြင္းႏွင့္ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စုယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာန တို႔ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းဦးေဆာင္ေသာ အိမ္ေစာင့္အစိုးရသည္ (၆) လျပည့္သည့္တုိင္ေအာင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမေပးႏိုင္၍ ပါလီ မန္အမတ္မဟုတ္သူတစ္ေယာက္ (၆) လထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး ဝန္ႀကီး (သို႔မဟုတ္) ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္ခြင့္မျပဳဆိုသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပ ေဒပုဒ္မ (၁၁၆) ကိုျပင္ဆင္၍ ေနာက္ထပ္ (၆) လတိုးေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ့ရာ ပါလီမန္၌ အတုိက္အခံမ်ား၏ အျပင္းအထန္ကန္႔ကြက္ျခင္း ခံရသည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာ ထူးမွ ႏႈတ္ထြက္လႊာတင္သြင္းသည္။

၁၉၅၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ပါလီမန္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ တြဲဖက္ညီ လာခံတြင္ သိမ္ျဖဴေတာင္ပိုင္းအမတ္ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၁၁၆) ကိုျပင္ဆင္ရန္ အဂၤလိပ္ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ေရးဆြဲထား သည့္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္ဥပေဒၾကမ္းကို တင္သြင္းခဲ့သည္။ ဥပေဒၾကမ္းကို သေဘာတူသူ ၃၀၄မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၂၉ မဲျဖင့္ အဆိုကိုအတည္ျပဳခဲ့သည္။

ဤသို႔ျဖင့္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းသည္ ပါလီမန္တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္ေရြးေကာက္ခံရၿပီး ညေန ၅ နာရီတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းႏွင့္ အစိုးရသစ္ဝန္ႀကီးမ်ား က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းသည္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလအထိ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးႏွင့္ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဝန္ႀကီး တာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္ျပႆနာဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ပါလီမန္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကိုက်င္းပၿပီးေနာက္ အႏိုင္ရရွိေသာ သန္႔႐ွင္းဖဆပလအဖြဲ႕(ေနာင္ပထစပါတီ) အား အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။

အာဏာလႊဲအပ္ၿပီး ၁ ႏွစ္ ၁၀ လ ၂ ရက္အၾကာ ၁၉၆၂ ခု ႏွစ္မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းဦးေဆာင္ေသာ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက ပထစအစိုးရကိုျဖဳတ္ခ်ဖယ္ရွားကာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ဒုတိယအႀကိမ္သိမ္းယူခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္ ႏိုင္ငံ ေတာ္အာဏာသိမ္းယူၿပီးေနာက္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုဖ်က္သိမ္း၍ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီကို စတင္တည္ေထာင္၍ ပါတီဥကၠ႒အျဖစ္တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူးမွ အၿငိမ္းစားယူ၍ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကို ေရးဆြဲအတည္ျပဳျပ႒ာန္း၍ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္ျဖင့္ ဆို ရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ကိုက်င့္သံုးခဲ့ရာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠ႒အျဖစ္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အထိလည္းေကာင္း၊ မဆလပါတီ ဥကၠ႒အျဖစ္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိလည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီဥကၠ႒အျဖစ္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္အထိလည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္အထိလည္းေကာင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

ဦးေနဝင္းဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခၚ တစ္ပါတီအာဏာ႐ွင္ေခတ္အတြင္း ေလးႏွစ္စီမံကိန္းမ်ားျဖင့္ အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရရွိျခင္း၊ ျပည္ပေစ်းကြက္သို႔ ပို႔ကုန္မ်ားတိုးခ်ဲ႕မတင္ပို႔ႏိုင္ျခင္း၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈခြဲေဝပံုမွားယြင္းျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးညံ့ဖ်င္းျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားေငြသံုးစြဲမႈလိုေငြႀကီးမားလာျခင္း၊ ျပည္ပေႂကြးၿမီမ်ား အဆမတန္ ျမင့္မားလာျခင္း၊ ျပည္သူလူထုစားဝတ္ေနေရးတျဖည္းျဖည္းက်ပ္တည္းလာျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားမသမာမႈမ်ား၊ ကိုယ္က်ဳိးရွာမႈမ်ားတုိးပြားလာကာ ျပည္သူလူထုသည္ ႏိုင္ငံ ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးက႑ေပါင္းစံု ဒုကၡဆင္းရဲမႈမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႕လာခဲ့ရသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ သယံဇာတေပါႂကြယ္ဝလွေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ မဆလ၂၆ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ဒုကၡဆင္းရဲတြင္း နက္သည္ထက္နက္ကာ ေနာက္ဆံုးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ လ၁၁ရက္ေန႔တြင္က်င္းပခဲ့ေသာ အေထြေထြညီလာခံတြင္ (၉၆) ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္ (၄၂/၄၈) အရ ကမၻာ့ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အနည္းဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ စာရင္းဝင္သြားခဲ့ရေပသည္။

ဤသို႔ လူထုတရပ္လံုးဆင္းရဲတြင္းနက္ေနစဥ္အတြင္း ‘ဗူးေလးရာဖ႐ုံဆင့္ပမာ’ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ တႏိုင္ငံလံုး၌ လွည့္ ပတ္သံုးစြဲလ်က္ရွိေသာ က်ပ္ ၁၀၀ တန္၊ ၂၅ က်ပ္တန္၊ ၂၀ တန္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုဘဏ္မွ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ထုတ္ေဝထားေသာ ၇၅ က်ပ္တန္၊ ၂၅ က်ပ္တန္၊ ၃၅ က်ပ္တန္၊ ေငြစကၠဴမ်ားကို ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ တရားဝင္ေငြအျဖစ္မွ ရပ္စဲလုိက္မႈေၾကာင့္လည္းေကာင္း လူထုတရပ္လံုး ေခြၽးနဲစာျဖင့္ စုေဆာင္းသိမ္းဆည္းထားေသာေငြစကၠဴမ်ားသည္ စကၠဴစုတ္ျဖစ္ကာ မေက်နပ္မႈမ်ား ေပါက္ကြဲအံုႂကြလာေတာ့သည္။

ထို႔ေနာက္ ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူေနစဥ္အတြင္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၂ ၇က္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ႀကိဳ႕ကုန္း ဘူတာအနီး စႏၵာဝင္းလၻက္ရည္ဆိုင္၌ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားႏွင့္ ရပ္ကြက္ေကာင္စီဥကၠ႒၏သားတို႔ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားရာမွစ၍ အေထြေထြမေက်နပ္မႈစတင္ေပါက္ကြဲကာ လူထုအံုႂကြေသာ ရွစ္ဆယ့္ရွွစ္ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီး ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုျဖစ္ပြားေနစဥ္၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ အေရးေပၚပါတီညီလာခံက်င္းပ၍ တစ္ပါတီစနစ္မွ ပါတီစံု စနစ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္ေၾကညာၿပီး ပါတီဥကၠ႒ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့သည္။ ႏႈတ္ထြက္သည့္ေန႔၌ ပါတီညီလာခံတြင္ ဦးေနဝင္းက “ေနာက္ ကို လူစုလူေဝးနဲ႔ဆူဆူပူပူလုပ္လို႔ရွိရင္ေတာ့ စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္ မွန္ေအာင္ပစ္တယ္။ မိုးေပၚေထာင္ၿပီး ေျခာက္တာမပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေနာင္ကို ဆူဆူပူပူလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တပ္ကိုသံုးလို႔ရွိရင္ေတာ့ အဲဒါဆူတဲ့လူေတြ မသက္သာဘူးသာမွတ္ေပေတာ့လို႔ ကြၽန္ေတာ္ ဒီကေန႔ ေျပာပါတယ္”ဟူ၍ေျပာၾကားကာ တပ္ႏွင့္ျပည္သူကို ေသြးခြဲခဲ့ေလသည္။

ဦးေနဝင္းသည္ ၎၏ဘဝတေလွ်ာက္ တရားဝင္အိမ္ေထာင္ေပါင္း (၇) ႀကိမ္ခန္႔က်ခဲ့ၿပီး ပထမဆံုးအိမ္ေထာင္အျဖစ္ ေဒၚသိန္းၫြန္႔ႏွင့္လက္ ထပ္၍ သားေက်ာ္သိန္း (တာတီး) ထြန္းကားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေဒၚတင္တင္ႏွင့္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ဒုတိယအိမ္ေထာင္ျပဳကာ သားေငြစိုးႏွင့္ ေအးေအာင္တို႔ ထြန္းကားသည္။ ယင္းေနာက္ ခြဲစိတ္ကုသမားေတာ္ႀကီးေဒါက္တာဘသန္း၏သမီး ကစ္ကီဘသန္းေခၚ ေဒၚခင္ေမသန္းႏွင့္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္တြင္ထိမ္းျမားလက္ထပ္၍ သမီးစႏၵာဝင္း၊ ေၾကးမံုဝင္း၊ ၿဖိဳးေနဝင္းတို႔ထြန္းကားခဲ့သည္။ ေဒၚခင္ေမသန္း၏ ပထမအိမ္ေထာင္မွာ ေဒါက္တာေတာင္ႀကီး (ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုသမီး ေဒၚစန္းစန္းႏု၏ခင္ပြန္း ဗိုလ္မွဴးသက္တင္၏အစ္ကို) ျဖစ္ၿပီး ၎ႏွင့္ သမီးလီလီဝင္းႏွင့္ အႁမႊာ သမီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ သီတာဝင္း၊ ေသာ္တာဝင္းတို႔ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ေဒါက္တာေတာင္ႀကီးႏွင့္ တရားဝင္ျပတ္စဲျခင္းမရွိဘဲ ေဒၚခင္ေမ သန္းအားလက္ထပ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ဥပေဒျဖင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ဦးေနဝင္းအား ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူးမွဖယ္ရွားရန္ စီစဥ္ေန စဥ္အတြင္း ဝိဓူရသခင္ခ်စ္ေမာင္အပါအဝင္ အျခားႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ဝိုင္းဝန္းတာျမစ္ခဲ့သျဖင့္ မျဖဳတ္ပစ္ခဲ့ရေပ။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚခင္ေမသန္းကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ေဒၚနီနီျမင့္ႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည္။ ေဒၚနီနီျမင့္ႏွင့္ သားသမီးမထြန္းကားခဲ့ေပ။ ယင္းေနာက္ ေဒၚနီနီျမင့္ႏွင့္ ကြာရွင္းၿပီးေနာက္ June Rose Bellamy ေခၚ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသားႀကီး၏ျမစ္ ရတနာနတ္မယ္ႏွင့္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္  ဒီဇင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔ တြင္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခဲ့သည္။ ရတနာနတ္မယ္၏မိခင္မွာ လင္းပင္မင္းသားႀကီး၏ သမီးေတာ္ ထိပ္တင္မလတ္ျဖစ္ၿပီး ဖခင္မွာ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံသား အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ဘြတ္ကီျမင္းပြဲဒိုင္ Mr. Herbert Bellamy ျဖစ္သည္။ ရတနာနတ္မယ္ႏွင့္ ဦးေနဝင္းသည္ သားသမီး မထြန္းကားခဲ့ေသာ္လည္း ရတနာနတ္မယ္၏ပထမအိမ္ေထာင္မွာ အီတာလ်ံလူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕မွ ျမန္မာျပည္တြင္တာဝန္က် ေနေသာဆရာဝန္ျဖစ္ၿပီး ယင္းႏွင့္သားႏွစ္ေယာက္ရခဲ့သည္။ ရတနာနတ္မယ္ႏွင့္ တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ အိမ္ေထာင္ေရးၿပိဳကြဲကာ ေဒၚနီနီျမင့္ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သမိုင္းသုေတသန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း) ႏွင့္ ျပန္လည္ေပါင္းသင္းခဲ့သည္။ ယခုအခါ ရတနာနတ္မယ္သည္ အီ တလီႏိုင္ငံ၌ ျပန္လည္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ ထို႔ေနာက္ ၎အသက္ ၇၇ ႏွစ္တြင္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး ေဒၚၾကာစံအား လက္ထပ္ခဲ့ျပန္သည္။

ဦးေနဝင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အာဏာ႐ွင္စနစ္ကို ထူေထာင္ကာ (၂၆) ႏွစ္တုိင္ လူထုအား နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ႏွိပ္ကြပ္ဖိႏွိပ္ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ကာ သံယံဇာတေပါႂကြယ္ဝ၍ လူသားအရင္းအျမစ္ဖြ႕ံၿဖိဳးေနေသာႏိုင္ငံေတာ္အား ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုႏိုင္ငံ စာရင္းဝင္ျဖစ္ေအာင္ ထူးခြၽန္ေျပာင္ ေျမာက္စြာ ေဆာင္ရြက္သြားခဲ့သည္။ သူ၏အာဏာသက္တမ္းတေလွ်ာက္ မည္ကဲ့သို႔ေသာစိန္ေခၚမႈမ်ိဳးႏွင့္ သူ႔အားဆန္႔က်င္သူမွန္သမွ်ကို လက္ဦးမႈယူကာ အကြက္က်က်ၿဖိဳခြင္းသြားႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ ကမၻာ့အာဏာရွင္မ်ားကပင္ အံ့ၾသခဲ့ရေပသည္။

ဦးေနဝင္းသည္ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီးေၾကာင့္ မဆလပါတီမွႏႈတ္ထြက္သြားရၿပီးေနာက္ ေခတၱတိမ္ျမႇဳပ္ေနခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၈၉ ခု ႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ (၄၄) ႏွစ္ေျမာက္ေတာ္လွန္ေရးေန႔တြင္ စစ္ဝတ္စံုအျပည့္ဝတ္၍ တပ္မေတာ္ညစာစားပြဲတြင္ တပည့္လက္သားသြား ေလသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ အျခားၾကည္းေရေလ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ စားပြဲဝိုင္းတြင္အတူ ထိုင္ကာ လူထုအားရယ္သြမ္းျပေနပံုကို ပထမဆံုးေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသည္။ တဖန္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘလတြင္ အင္ဒိုနီးရွားသမၼတဆူဟာတိုထံ ေခတၱအလည္သြားၿပီးေနာက္ ေပ်ာက္ခ်င္းမလွ ေပ်ာက္သြားခဲ့ျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ ေဆးစစ္မႈခံယူရန္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ စကၤာပူသို႔သြား ေရာက္ခဲ့သည္။ သူ၏ေနာက္ဆံုးျပည္ပခရီးစဥ္အျဖစ္ ထိုခရီးစဥ္၏သတင္းဓာတ္ပံုတြင္ ဇရာေထာင္း၍ ဖြတ္ဖြတ္ေၾကေနသည့္ သူ၏႐ုပ္သြင္၌ အတၱ၊ မာနတို႔ လံုးဝမက်ေသးေၾကာင္း ေပၚလြင္ေနသည္။

သူသည္ ပညာဉာဏ္နည္းၿပီး ေလာဘသကၠယႀကီးသူျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ သခၤါရတရားႏွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားကင္းမဲ့စြာျဖင့္ ဂမၻီရဆန္ဆန္ အယူသီးမႈမ်ားႏွင့္ လံုးေထြးရစ္ပတ္ေနျပန္သည္။ သူသည္ ဂဏန္းေဗဒင္အရ ‘၆’ဂဏန္းသမားျဖစ္ရာ ‘၉’ ဂဏန္းကို သူ႔ဘဝ၏ အေရးပါအရာ ေရာက္ေသာ က်ိဳးေပးဂဏန္းဟု မွတ္ယူထားထားပံုရသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစာေမာင္ကို အာဏာသိမ္းခိုင္းစဥ္မွာပင္ ‘၉’ဂဏန္းသက္ေရာက္ေစရန္ ‘နဝတ’ ဟု အမည္ေပးခဲ့သည္။ (န=၇ + ဝ=၄ + တ=၇) ထို႔အျပင္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီးအား စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ သူ ကိုယ္တုိင္တြက္ခ်က္၍ အာဏာသိမ္းခုိင္းသည္။ သူ႔အသက္ ၇၇ ႏွစ္တြင္ အသက္ ၉၉ ႏွစ္အထိ ဆြဲဆန္႔လိုသျဖင့္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ စက္ တင္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံမွမထုတ္ေဝဘူးေသာ ၄၅ က်ပ္တန္ႏွင့္ ၉၀ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴကို ထုတ္ေဝခိုင္းခဲ့သည္။ တဖန္ သူ႔အသက္ ၉၀ တြင္ အသက္ ၉၉ ႏွစ္အထိဆြဲဆန္႔လိုသျဖင့္ အားလံုးေပါင္းလွ်င္ ‘၉’ ဂဏန္းက်ေရာက္ေသာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၁ ရက္ ေန႔တြင္ ဆီဒိုးနားဟိုတယ္ႀကီး၌ သိကၡာရင့္ဝါႀကီးဆရာေတာ္ႀကီး (၉၉) ပါးကိုပင့္ေဆာင္ၿပီး ေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ မဆလေခတ္တပည့္ တပန္းမ်ား အပါအဝင္ ဧည့္သည္ေတာ္ (၅၀၄) ေယာက္ကိုဖိတ္ေခၚ၍ ဆြမ္းကပ္ခဲ့ျပန္သည္။ ေလာကီအစီအမံမ်ားျဖင့္ သူ႔အသက္ကို ၉၉ ႏွစ္ဆြဲဆန္႔ခဲ့ ေသာ္လည္း သူ႕ဆႏၵမျပည့္ဝဘဲ ၉၂ ႏွစ္သာ အသက္ရွည္ခဲ့ရသည္။ မည္သုိ႔ဆိုေစ ဓမၼပဒလာ “ပညာလည္းမရွိ၊ တည္ၾကည္ျခင္းလည္း မရွိေသာသူ၏ အႏွစ္တစ္ရာပတ္လံုး အသက္႐ွည္ျခင္းထက္ ပညာရွိ၍ ကမၼ႒ာန္း႐ႈေသာသူ၏ ၁ ရက္တာမွ် အသက္႐ွည္ျခင္းသည္ သာ၍ ျမတ္၏” ဟူေသာတရားစကားကို သူသည္ သိပံုမေပၚေခ်။

ယင္းေနာက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ သူ႔သမီးခင္စႏၵာဝင္း၏လက္ထပ္မဂၤလာ (၂၆) ႏွစ္ေျမာက္ အ ခမ္းအနားတြင္ သူ႔ကို မျမင္ခ်င္အဆံုး တဖန္ေတြ႕ရျပန္သည္။ သူတို႔၏ အလွ်ံပယ္ေကြၽးေမြးဧည့္ခံမႈႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးတူးကခုန္မႈမ်ားက ျမန္ မာျပည္တဝွမ္းတြင္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးကာ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနေသာ ျပည္သူလူထု၏ ခံစားမႈေဝဒနာအေပါင္းကို ျပက္ရယ္မႈျပဳသကဲ့သို႔ ျဖစ္ ေနခဲ့ျပန္သည္။

ထို႔ေနာက္ ျမန္မာစစ္အာဏာ႐ွင္တို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးဦးေနဝင္းသည္ သူ႔ထက္လက္ေစာင္းထက္ခဲ့ေသာ စစ္အာဏာရွင္လက္သစ္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊလက္ထက္၌ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းရန္ၾကံစည္မႈျဖင့္ ဦးေနဝင္းအပါအဝင္ သူ၏အခ်စ္ဆံုးသမီးခင္စႏၵာဝင္း၊ ၎၏သားမက္ေအးေဇာ္ဝင္းႏွင့္ သူ၏ေျမးခ်စ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေအးေနဝင္း၊ ေက်ာ္ေနဝင္း၊ ဇြဲေနဝင္းတို႔သည္ ဖမ္းဆီးအေရးယူခံရသည္။ ယင္းအမႈတြင္ ခင္စႏၵာဝင္းသည္ အတြင္းက်က်ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့သည္ဆိုေသာ္လည္း အစြပ္အစြဲခံ သူ႔ေယာက္်ား ႏွင့္ သားမ်ားေထာင္က်ခဲ့ရေသာ္လည္း ခင္စႏၵာဝင္းႏွင့္သူ႔ဖခင္ ဦးေနဝင္းတို႔မွာ အိမ္တြင္းအက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခံရသည္။ တန္ခိုးအာဏာ တခ်ိန္က မည္မွ်ပင္ႀကီးထြားေစခဲ့ပါမူ တေန႔တြင္ တန္ျပန္ခံရၿပီး၊ မေကာင္းမႈစိတ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့မႈအစုစုသည္ လွည္းဘီးသည္ ဝန္ကိုေဆာင္ေသာ ႏြား၏ ေျခရာသို႔ အစဥ္လိုက္သကဲ့သို႔ မေကာင္းမႈသည္ အစဥ္လုိက္သည္ကို သူသိရွိသြားမည္ထင္ပါသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲ ကိုယ္ဆင္းရဲဘဝျဖင့္ ဦးေနဝင္းသည္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ သူ႔အသက ္၉၂ ႏွစ္တြင္ ေနာက္ဆံုးဇီဝိန္ခ်ဳပ္ သြားခဲ့ရေလသည္။ သြားေလသူ ဆရာ့ဆရာႀကီးဦးေနဝင္း၏အသုဘကို ႏိုင္ငံေတာ္စ်ာပနလုပ္ဖို႔ေဝးစြ နဝတစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား မည္သူမွ် လာေရာက္ေမးျမန္မႈပင္ မျပဳခဲ့ၾကေခ်။ သူ၏နာေရးသတင္းကို အစိုးရက တရားဝင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာမႈမျပဳခဲ့သည့္အျပင္ သူ၏နာေရးသ တင္းကို အစိုးရထုတ္သတင္းစာမ်ား၌ သူကြယ္လြန္ၿပီး (၃) ရက္အၾကာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ၇ရက္ေန႔က်မွ စာေပစိစစ္ေရး၏ ျဖတ္ ေတာက္မႈျဖင့္ မိသားစုက ထုတ္ျပန္ခြင့္ရခဲ့သည္။

နာေရးသတင္းမွာ-

ဦးေနဝင္း (အသက္၉၃ႏွစ္) [၁၉၁၁ ခု၊ ေမလ၂၄ ရက္ေန႔ဖြား] အမွတ္ (၁၉) ေမခလမ္း၊ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္တုိင္းေန ေဒၚခင္ေမသန္း (ကြယ္လြန္) ၏ခင္ပြန္း၊ ဦးသိန္းၫႊန္႔၊ ဦးေငြစိုး၊ ဦးေအးေအာင္၊ လီလီဝင္း၊ သီတာဝင္း၊ ေဒါက္တာေသာ္တာဝင္း၊ ခင္စႏၵာဝင္း၊ ေၾကးမံုဝင္း၊ ၿဖိဳးေနဝင္းတို႔၏ဖခင္။ ေအးေနဝင္း၊ ေက်ာ္ေနဝင္း၊ ဇြဲေနဝင္းတို႔၏အဖိုးသည္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး ကြယ္လြန္သူ၏ဆႏၵအရ သူ၏႐ုပ္အေလာင္းကို ေရေဝးသုႆန္၌ ေန႔လည္ ၁ နာရီ ၃၀ မိနစ္တြင္ မီးသၿဂႋဟ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း။ လုိက္ပါပို႔ေဆာင္သူမ်ား၊ သူ႔မက်န္းမမာစဥ္ႏွင့္ ေက်းဇူးရွင္ဖခင္၏ အသုဘအစီအစဥ္တြင္ ကူညီမႈေပးခဲ့ၾကသူမ်ားကို ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
က်န္ရစ္သူမိသားစု။

မည္သုိ႔ဆိုေစ… ၉ ဂဏန္းကို ျမတ္ႏိုးစံုမက္လွေသာ သူ၏ေနာက္ဆံုးခရီး၌ ကား ‘၉’ စီး၊ မိသားစုဝင္ ‘၉’ ဦးျဖင့္ မလွမပပို႔ေဆာင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရ၍ တိုက္ဆိုင္မႈပင္ေလာ။ သို႔တည္းမဟုတ္ အာဏာရွင္တို႔၏ ေနာက္ဆံုးဇာတ္သိမ္းပိုင္းသည္ ဤသို႔ပင္ျဖစ္ခဲ့ရသည္ပါတကားဟု သံ ေဝဂရရွိေနမိပါေတာ့သည္။
moemakha