(က)
ဧၿပီလ (၂၈)ရက္ …။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္။
မႏၱေလးအက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အက်ဥ္းက်ေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား သံုးရာေက်ာ္ခန္႔ျပန္၍လြတ္ေျမာက္လာၾကသည္။ လြတ္ေျမာက္လာၾကျခင္းက ဥပေဒႏွင့္အညီ အုပ္စုိးသူ အာဏာပိုင္တုိ႔က လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္းမဟုတ္ …..။ အုပ္စုိးသူအာဏာပိုင္တုိ႔သည္လညး္ `ဆင္းမလား`သို႔ကိုယ္လြတ္ရုန္း၍ ဆုတ္ခြာခဲ့ၾကေလၿပီ။ အက်ဥ္းေထာင္အား ေထာင္အာဏာပိုင္တုိ႔၏လက္တြင္ ၀ကြပ္၍ အပ္ခဲ့၏။ ေထာင္ပိုင္ႀကီးသည္လည္း စစ္ကိုင္းေတာင္ရိုးသို႔ေျပာင္းေရႊ႕၍ စစ္ခုိရန္လုပ္ေန၏။ ဤတြင္ ….ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ေထာင္ပိုင္ႀကီး ညွိႏႈိင္းသေဘာတူၾကၿပီး အက်ဥ္းသားတုိ႔လြတ္လာခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သေဘာတူမႈက ေနာင္တြင္ ေငြ ၁၀၀၀၀က်ပ္ ေပးပါမည္ဟူ၍ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတုိ႔က ႏုတ္ကတိေပးၿပီး လြတ္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ လြတ္လာသူမ်ားအထဲ၌ သခင္ႏု၊ သခင္စိုး၊ သခင္ေက်ာ္စိန္တုိ႔ပါ၏။ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ ဗုိလ္လင္းယုန္နွင့္ ေရႊေတာင္တုိက္ပြဲတြင္ သံု႔ပန္႔အျဖစ္ အဖမ္းခံခဲ့ၾကရသည့္ ဘီအိုင္ေအရဲေဘာ္မ်ားလည္း ပါၾက၏။ မႏၱေလးေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္လာၾကသည့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၀၀ခန္႔သည္ အခ်ဳိ႔က ပုသိမ္ႀကီးဘက္သို႕သြားၾက၏။ အခ်ဳိ႕…ကပိုင္ရြာဘက္သို႔သြားၾက၏။ သခင္စိုး၊ သခင္ႏု၊ သခင္ေက်ာ္စိန္ တုိ႔က …..ကပိုင္ရြာသို႔သြားၾက၏။ ကပိုင္ရြာတြင္ တဲ၀ိုင္းႀကီးမ်ား ထုိး၍ ေထာင္မွလြတ္လာသည့္ အက်ဥ္းသားတုိ႔အား ႀကီးပြားေရး ဦးလွ (လူထုဦးလွ)ႏွင့္ ေဒၚအမာ (လူထုေဒၚအမာ) တို႕က ေကၽြးေမြးေစာင့္ေရွာက္ထားၾက၏။
ကပိုင္ရြာတြင္ပင္ သခင္ႏု၊ သခင္စိုး၊ သခင္ေက်ာ္စိန္၊ ကိုဗဟိန္း၊ သခင္ျမသြင္ႏွင့္ တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖ (စာေရးဆရာသိန္းေဖျမင့္) တုိ႕ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးၾကၿပီး တရုတ္ျပည္သို႔ ခ်န္ေကရွိတ္တပ္ႏွင့္ လုိက္သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ၾကသည္။ တရုတ္ျပည္သို႔သြားမည့္သူမ်ားမွာ သခင္စိုး၊ သခင္ေက်ာ္စိန္၊ သခင္ျမသြင္ႏွင့္ တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖတုိ႔ ေလးေယာက္ျဖစ္ၿပီး သခင္ႏုကမူ ရန္ကုန္သို႔ျပန္မည္ျဖစ္သည္။ ကိုဗဟိန္းမွာမူ မိဘမ်ားရွိရာ အင္း၀သို႔ျပန္မည္ျဖစ္သည္။
(ခ)
ခ်န္ေကရွိတ္၏တပ္က စစ္ရႈံး၍ ဆုတ္သည့္တပ္ပီပီ ဆုတ္ခြာရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္လူထုဆန္႔က်င္ေရးမ်ားျပဳလုပ္၏။ ကပိုင္ရြာမွ တရုတ္တပ္ေနာက္လုိက္ခဲ့ၾကသည့္ သခင္စိုးတို႔အဖြဲ႔သည္ ေရႊဘုိတြင္ တရုတ္တပ္မႀကီးႏွင့္ဆံု၏။ ဤတြင္ပင္ တရုတ္စစ္သည္တို႔က သခင္စုိးတုိ႔ေလးေယာက္အား ဖမ္းဆီးလုိက္ေတာ့သည္။ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိမွ တရုတ္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအား ေျပာဆိုရွင္းျပမွသာ သခင္စိုးတုိ႔အား လႊတ္ေပးခဲ့၏။ သခင္စုိးက ကူမင္တန္တပ္အားၾကည့္၍ စိတ္ပ်က္ေနေတာ့သည္။ ကူမင္တန္တပ္ဗိုလ္တို႔က ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးႏုိင္ငံေရးသေဘာထားဟူ၍မရွိ။ စစ္သားမ်ားက စစ္ရႈံး၍ စိတ္ဓါတ္ပ်က္ျပားၿပီး စစ္စည္းကမ္းဟူ၍မရွိ။ ေသနတ္တရမ္းရမ္းႏွင့္…..။ ဤအေျခအေနႏွင့္လိုက္သြားပါက တရုတ္ျပည္သို႔ပင္ ေရာက္မည္မဟုတ္ ….။လမ္းတြင္ပင္ ေသဆံုးသြားႏုိင္၏။ ဤသို႔ႏွင့္သခင္စိုးသည္ ေရႊဘိုမွာပင္ ခ်န္ေကရွိတ္၏ ကူမင္တန္တပ္ႏွင့္လမ္းခြဲ၍ေနခဲ့ေတာ့သည္။ သခင္ေက်ာ္စိန္တို႔သံုးေယာက္ကမူ ေရဦးအထိ လိုက္သြားခဲ့ၾကေသး၏။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ျပည္ပသို႔ထြက္ၿပီး မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုနွင့္အဆက္အသြယ္ရွာရန္ တရုတ္ျပည္သို႔သြားမည့္အစီအစဥ္အားဖ်က္ခဲ့ရၿပီးေနာက္ သခင္စိုးႏွင့္တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖတုိ႔သည္ အိႏၵိယသို႔သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ၾက၏။ အိႏၵိယသို႔သြားမည့္သူမ်ားမွာ သခင္စိုး၊ တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖ နွင့္သခင္တင္ေရႊတို႔ သံုးဦးသာျဖစ္ၿပီး သခင္ျမသြင္ႏွင့္ သခင္ေက်ာ္စိန္တုိ႔မွာမူ ျမန္မာျပည္အတြင္း၌သာ ေနခဲ့ၾကမည္ျဖစ္သည္။
(ဂ)
ေနမ်ဳိးႏြယ္တုိ႔က ျမန္မာ့ေျမေၾကာဆံုးသည္ႏွင့္ပင္ ေနမ်ဳိးႏြယ္တုိ႔၏လက္၀ါးက သာကီ၀င္တုိ႔၏ပါးေပၚတြင္ ခံတြင္းေတြ႕၍လာေတာ့သည္။ ဤမွာပင္ …..``ဘိရုမာနိပြန္ အိုနာဂ်ီ`` (ဗမာ -ဂ်ပန္အတူတူပဲ) ဟူေသာ ဂ်ပန္စကား၏အဓိပၸာယ္ကို သာကီ၀င္တုိ႔သိလာၾကရေတာ့သည္။
သခင္လူငယ္တို႔က မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္လာၾကရသည္။ ဖက္ဆစ္တုိ႔အား ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္လိုၾကၿပီ။ ရရာလက္နက္ႏွင့္စိတ္ထင္တုိင္းႀကဲခ်င္၍ ေနေလ၏။ ဘီအို္င္ေအအတြင္း၌လည္း လူငယ္တပ္သားတုိ႔က ဤအတုိင္းပင္ ……။ သို႔ေသာ္ …ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ကား ဤသို႔ စိတ္ေ၀ဒနာခံစားခ်က္ႏွင့္ထလုပ္၍ မၿပီးေျမာက္…..။ ျပင္ဆင္ရမည္။ လႈပ္ေဆာ္ေရးကာလ…။ စည္းရုံးေရးကာလ……၊ ေတာ္လွန္ေရးကာလ……ဤသို႔…..ထိုသို႔…… စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္။ ဤအတြက္ ေခါင္းေဆာင္မႈက အေရးႀကီး၏။ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားက လ်ဳိ႕၀ွက္လႈပ္ရွားၾကရမည့္လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားျဖစ္သည္။ ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဘီအိုင္ေအတြင္ စစ္ေသနာပတိအျဖစ္ တရား၀င္ ေခတ္မွီျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကို ဦးေဆာင္၍ေနရသည္။ ဂ်ပန္ႏွင့္နီးနီးကပ္ကပ္ပူး၍ တည္ရွိေနသည့္အေျခအေနမ်ဳိး….။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေျမေအာက္ဆင္းသြားသည္ႏွင့္ ျပႆနာမ်ားက မိုးမဆံုး၊ ေျမမဆံုး….ျဖစ္လာနုိင္မည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေျမေအာက္ဆင္း၍မျဖစ္….။ဤတြင္လူငယ္ပိုင္းသခင္တုိ႔ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ေခါင္းေဆာင္မႈအားရွာၾက၏။
သခင္စိုး…။
သခင္သန္းထြန္း…။
ကိုဗဟိန္း…။
တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖ…။
… … … … … … ။
(ဃ)
ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးတြင္ သခင္တင္ျမ သခင္တင္ဦးတုိ႔ႏွင့္သခင္စိုးေတြ႔၏။ သခင္စိုး၊သခင္တင္ေရႊႏွင့္တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖတုိ႔ တရုတ္ျပည္ခရီးစဥ္အားဖ်က္ၿပီး အိႏိၵယသို႔သြားရန္ ထြက္လာစဥ္ မေကြးသို႔ေရာက္၏။ မေကြးတြင္ သခင္ဘသိ္န္းႏွင့္ေတြ႕ၿပီး သခင္တင္ျမႏွင့္သခင္တင္ဦး ေရနံေခ်ာင္းတြင္ရွိေနေၾကာင္းသိ၍ သခင္စိုးမွ ေရနံေခ်ာင္းသို႔လိုက္လာၿပီး ေတြ႕ျခင္းျဖစ္သည္။ သခင္စိုးက လ်ဳိ၀ွက္သြားလာေနျခင္းျဖစ္၍ ရုပ္ဖ်က္ထားသည္။ ေတာကုန္သည္ တစ္ဦးဟန္ႏွင့္သခင္စိုးအား သခင္တင္ျမတို႔ရုတ္တရက္ မမွတ္မိၾက။ သခင္စိုး၊သခင္တင္ျမႏွင့္သခင္တင္ဦးတုိ႔သည္ ေရနံေခ်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးအျပင္ဖက္၀င္းအတြင္းရွိ လွ်ဳိကေလး၏ အစပ္ျမက္ခင္းေပၚ၌ ထုိင္၍ ေဆြးေႏြးၾက၏။
သခင္တင္ျမႏွင့္သခင္တင္ဦးတုိ႔က သခင္စိုးအား အိႏၵိယသို႔ထြက္ခြာမသြားရန္ ၊ျပည္တြင္းမွာပင္ ေနၿပီးဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအား ဦးေဆာင္မႈေပးရန္ ၊ေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလုံးျပည္ပသို႔ထြက္ခြာသြားလွ်င္ ျပည္တြင္းရွိ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေခါင္းေဆာင္မႈကင္းမဲ့ေနမည့္အျပင္ ဂ်ပန္ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓါတ္ျပင္းျပေနသည့္ လူငယ္ေနာက္လိုက္မ်ားနွင့္လူထုကိုစြန္႔ပစ္ထားခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္..။ ဟူ၍ သခင္စိုးအား အိႏၵိယသြားမည့္အစီအစဥ္အား ေ၀ဖန္ၾက၏။ သခင္စိုးသည္ အတန္ၾကာၿငိမ္သက္၍စဥ္းစားေနၿပီး ……
``ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ဂ်ပန္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္မယ္ဆုိရင္ ပထမဦးဆံုးလုံၿခံဳေရး၊ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေရးဟာ အဓိကပဲ။ လုံၿခံဳေရးမရွိရင္ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဂ်ပန္အဖမ္းခံ အသတ္ခံရၿပီး လုပ္ငန္းလဲပ်က္သြားမွာပဲ။ လက္ရွိႏုိင္ငံေရးအေျခအေနဟာ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈမရွိေသးဘူး။ ဂ်ပန္ကိုမုန္းတဲ့ရႊံတဲ့လူရွိသလုိ သခင္ေတြထဲက ဂ်ပန္နဲ႕ဆက္ေပါင္းရမယ္ဆုိတဲ့ လူေတြရွိေနတယ္။ သတၱိေၾကာင္ေနတဲ့လူေတြ ရွိေနတယ္။ ဒီလူေတြၾကားထဲမွာ ဂ်ပန္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ေနရင္ အဖမ္းခံရမွာေသခ်ာတယ္။ ဒါေၾကာင့္အခ်ိန္လဲေစာင့္ရင္း ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးအတြက္ ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္အဖြဲ႔နဲ႔လည္း ဆက္ရေအာင္ အိႏၵိယသြားရမယ္။ အိႏၵိယကေနၿပီး ဗမာျပည္ထဲက ဂ်ပန္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို ေခါင္းေဆာင္ရမယ္။ ေနာက္အေျခအေနျပည့္စံုလာရင္ ဗမာျပည္ထဲျပန္လာတာေပါ့။ ရပ္ရွားျပည္မွာလဲ လီနင္တုိ႔ဟာ ႏိုင္ငံျခားကေနၿပီး ရပ္ရွားျပည္ထဲက ေတာ္လွန္ေရးကိုေခါင္းေဆာင္ခဲ့တာဘဲ မဟုတ္လား `` …ဟူ၍ ဆင္ေျခေပးေနျပန္သည္။ သခင္တင္ဦးက …
``ဟုတ္ပါတယ္ သခင္စိုး။ က်ေနာ္တုိ႔လူငယ္ေတြကေတာ့ ဂ်ပန္ျပန္ခ်ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ အသင့္ပါ။ တုိင္းျပည္လူထုကလည္း ဂ်ပန္ကို ရႊံမုန္းႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လူထုကို စည္းရုံးရင္ရမွာပဲ။ က်ေနာ္တုိ႕လူငယ္ေတြကို ေခါင္းေဆာင္မယ့္လူသာ လုိေနတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မယ့္လူသာ မရွိရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ေတြေစာ္ကားတာ မခံႏုိင္တာနဲ႔ လက္ထဲရွိတဲ့ေသနတ္ေတြနဲ႕ ထင္မိထင္ရာ ခ်မိကုန္မွာဘဲ ``
သခင္တင္ဦး၏စကားဆံုးလွ်င္ ….သခင္စိုးသည္ တစံုတရာအား ဆံုးျဖတ္လိုက္သည့္ဟန္ႏွင့္…
`` ကဲ…. က်ေနာ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လုိက္ၿပီ။ က်ေနာ္အိႏၵိယမသြားေတာ့ဘူး။ ဗမာျပည္ထဲမွာေနၿပီး ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ငန္းကိုလုပ္မယ္။ ကိုသိန္းေဖနဲ႕သခင္တင္ေရႊေတာ့ အိႏၵိယေရာက္ေအာင္သြားၾကပေစ။ ဒီကိစၥ သူတုိ႔နဲ႕တုိင္ပင္ၾကမယ္။ သူတို႕သေဘာတူရင္ က်ေနာ္ေနခဲ့မယ္``
(င)
သခင္စိုးႏွင့္သခင္တင္ျမတို႔သည္ တတ္ဖုန္းႀကီးသိန္းေဖ (စာေရးဆရာသိန္းေဖျမင့္) နွင့္ သခင္တင္ေရႊတုိ႔ႏွစ္ဦးအား အိႏၵိယသို႔သြားရန္ ရခုိင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕ေလးအထိ လုိက္ပို႔ခဲ့ၾကၿပီး ၁၉၄၂ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လလယ္တြင္ ရန္ကုန္သို႔ျပန္ခဲ့ၾကသည္။ သခင္စိုးသည္ ရန္ကုန္သို႔ေရာက္ၿပီးေနာက္ ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးအား စတင္ရန္ ျပင္ဆင္ေတာ့၏။ သခင္စုိးက ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးအား ယခင္တုိ႔ဗမာအစည္းအရုံး၀င္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္သခင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စတင္၍လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းထက္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓါတ္ျပင္းျပၿပီး တတ္ၾကြေနၾကသည့္ လူငယ္လူသစ္မ်ားကို အမာခံအျဖစ္ထားၿပီး စည္းရုံးလႈပ္ရွား၍ လႈပ္ရွားမႈႀကီးအား ႀကီးထြားက်ယ္ျပန္႔လာေစရန္ေဆာင္ရြက္သြားမည္၊ ဟူ၍ သူ၏စည္းရုံးေရးေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈ မဟာဗ်ဴဟာကို ခ်ထား၏။
တေန႔….၊ထုိေန႔က ၁၉၄၂ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ(၂)ရက္ေန႔ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေရႊဂံုတုိင္ရွိ ဖုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ သခင္စိုးႏွင့္လူငယ္အခ်ဳိ႕ေတြ႕ဆံုရန္ စီစဥ္ထား၏။ စီစဥ္ေပးသူက သခင္တင္ျမျဖစ္သည္။ သခင္စိုးသည္ မိုးကာအင္က်ီအား ၀တ္ၿပီး ထီးကိုခပ္ငိုက္ငိုက္ေဆာင္း၍ ေက်ာင္း၀င္းထဲသို႔၀င္လာ၏။ မိုးက သည္း၍ …..သည္း၍ …..။ သူႏွင့္အတူ သူ၏ေယာက္ဖ ေမာင္ေအာင္ထြန္းလည္းပါ၏။ ေမာင္ေအာင္ထြန္းက ေက်ာင္းေအာက္မွ လူရိပ္လူေျခအား ေစာင့္ၾကည့္ရန္ က်န္ခဲ့သည္။ သခင္စုိးသည္ မိုးေရတုိ႔နွင့္စုိရႊဲေနေသာ မိုးကာအင္က်ီအားခၽြတ္၍ ေက်ာင္းေပၚသို႔တတ္လာသည္။
သခင္တင္ျမက သခင္စိုးႏွင့္ကိုလွၾကည္( ရဲနီေက်ာ္၀င္း) ကိုခ်စ္လႈိင္ ၊ကိုျမသြင္တုိ႔ႏွင့္မိတ္ဆက္ေပးသည္။ သခင္စိုးက သူတုိ႔သံုးေယာက္ကို တစ္ဦးခ်င္းစီအား ေသခ်ာစြာစူးစိုက္ၾကည့္ၿပီး …
`` အရင္ထဲက ကိုလွသိန္း (သခင္တင္ျမ၏လွ်ဳိ၀ွက္အမည္) ေျပာထား၍ နံမည္မ်ားကိုေတာ့ ၾကားဖူးထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒကို ယံုၾကည္ၿပီး အမ်ဳိးသားလြတ္လပ္ေရးစိတ္ဓါတ္နဲ႔ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓါတ္ေတြ တတ္ၾကြၾကတဲ့အတြက္ အားရမိတယ္။ `တို႔ဗမာအစည္းအရုံး`ဟာ တစ္ႀကိမ္က နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ တုိးတတ္တဲ့အခန္းက ရွိခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္အခုအေျခအေနမွာေတာ့ `တုိ႔ဗမာအစည္းအရုံး `ဟာ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ စည္းရုံးေရးတာ၀န္ကိုေခါင္းေဆာင္နုိင္စြမ္းရွိမယ့္အေျခအေနမွာ မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ယူဆတယ္။ ဒါေၾကာင့္…..ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ငန္းကို ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕ဟာ ႏုပ်ဳိသစ္လြင္တဲ့ အင္အားသစ္ေတြနဲ႔ အစားထိုးတည္ေဆာက္သြားရမွာပဲျဖစ္တယ္။ ဖက္ဆစ္၀ါဒဟာ ၾကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္တာမွန္ေပမယ့္ မခိုင္ၿမဲတဲ့အာဏာကို ပိုင္ထားတာပဲျဖစ္တယ္။``
သခင္စိုးသည္ သူ၏စကားအား ေခတၱရပ္ထားၿပီး ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး ေျမေအာက္စည္းရုံးေရးတြင္ လွ်ဳိ၀ွက္ေရး သေဘာထားမ်ားကို ဆက္၍ရွင္းျပေနျပန္သည္။
``က်ဳပ္တုိ႔ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတြအေပၚမွာ ေနာက္ဆံုးေအာင္ပြဲဆင္ဖုိ႔အတြက္ဆိုရင္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ကေတာ့ ပထမဦးစြာအားျဖင့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေရးကို စနစ္တက် က်င့္သံုးလိုက္နာေရးဘဲ။ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးသေဘာတရား ဘယ္ေလာက္မွန္မွန္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း၊ စည္းရုံးေရးဘယ္ေလာက္ခိုင္မာခိုင္မာ၊ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေရးက်င့္သံုးမႈကို စနစ္တက်မက်င့္သံုးႏုိင္ရင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတြရဲ့ ေခ်မႈန္းမႈေအာက္မွာ ေၾကပ်က္သြားႏုိင္တယ္။ လွ်ဳိ၀ွက္က်င့္သံုးမႈဟာ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးေျမေအာက္လုပ္ငန္းအတြက္ မရွိမျဖစ္တဲ့ မလုပ္မျဖစ္တဲ့ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။ လူေတြအသက္ရွင္ေရးအတြက္ ေရနဲ႔ေလကို အၿမဲတမ္းလိုအပ္သလုိ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး ေျမေအာက္လုပ္ငန္းအတြက္လဲ လွ်ဳိ၀ွက္က်င့္သံုးမႈဟာ ထာ၀စဥ္လုိအပ္တယ္။ အဲဒါမရွိရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒါကိုစနစ္တက် လုိက္နာက်င့္သံုးျခင္းမျပဳရင္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး ေျမေအာက္လုပ္ငန္းဟာ ေသသြားမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္တုိ႔ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး သမားေတြအတြက္ လွ်ဳိ၀ွက္ေရးဟာ ပထမ၊ လွ်ဳိ၀ွက္ေရးဟာ ဒုတိယ။ လွ်ဳိ၀ွက္ေရးဟာ တတိယ ျဖစ္တယ္။ ``
(စ)
သခင္စိုးက ေျမေအာက္စည္းရုံးေရး၏လွ်ဳိ၀ွက္ေရးမူအား မ်က္လံုးအိမ္သဖြယ္ေစာင့္ထိန္းသူျဖစ္၏။ မေစာင့္ထိန္း၍လည္းမျဖစ္….။ တစ္ခ်က္သတိမမူမိသည္ႏွင့္ ဂ်ပန္ကင္ေပတုိင္ (စစ္ပုလိပ္)တုိ႔၏ ငရဲခန္းအတြင္း အသက္ဆံုးရႈံးရေလမည္သာ ….။ ေ၇ႊဂံုတုိင္ဖုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ကိုလွၾကည္ (ရဲနီေက်ာ္၀င္း)တို႔ႏွင့္ေတြ႕ၿပီး ရန္ကုန္မွခြာေတာ့သည္။ ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕နယ္ က်ဳိက္ေထာ္ရြာသို႕လွ်ဳိ႕၀ွက္သြားေရာက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးသင္တန္းတစ္ခုအား လွ်ဳိ႕၀ွက္ဖြင့္လွစ္ရန္ စီစဥ္၏။ သခင္တင္ျမကိုမူ ရန္ကုန္တြင္ပင္ ဆက္သြယ္ေရးအတြက္ တာ၀န္ယူရန္ ထားခဲ့ၿပီး သခင္စိုးႏွင့္ သခင္တင္ျမအၾကား ဆက္ဆံရန္ ဆတ္သားအျဖစ္ ကိုလွၾကည္ (ရဲနီေက်ာ္၀င္း) အား တာ၀န္ေပး၏။
က်ဳိက္ေထာ္ရြာ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းသို႔ ကိုခ်စ္လႈိင္၊ ကိုျမသြင္၊ ကိုသာၿငိမ္း (မိတၳီလာ) သခင္ခ်မ္းသိန္း (ေက်ာက္ဆည္) ၊ ကို၀င္းေဖ (ေက်ာက္ဆည္) တို႔တတ္ေရာက္ၾကသည္။ သခင္စုးိသည္ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းအား တဖက္ကေပးရင္း …..သတၱမအႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ား၏ကြန္ဂရက္သို႔တင္သြင္းသည့္ `ေဂ်ာ့၊ ဒီမီထေရာ့` ၏ အစီရင္ခံစာ `` အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ ဖက္ဆစ္၀ါဒ ဆန္႔က်င္ေရးတုိက္ပြဲ`` ဟူေသာစာတမ္းအား ဘာသာျပန္၏။ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးတပ္သားမ်ား ေလ့လာႏုိင္ရန္ စာအုပ္ငယ္ေလးအျဖစ္ ထုတ္ေ၀သြားရန္ျဖစ္သည္။ က်ဳိက္ေထာ္ရြာ သင္တန္းၿပီးသည္ႏွင့္ သခင္စိုးသည္ က်ဳိက္ေထာ္မွ ေမွာ္ဘီဘက္သို႔ေျပာင္း၏။ ေမွာ္ဘီတြင္ သခင္စုိးသည္ ေခ်ာက္ေရနံေျမမွ သခင္ေအးေမာင္ (အလံနီေခါင္းေဆာင္ ရဲနီထြန္းစိန္) တစ္ဦးတည္းအား ႏိုင္ငံေရးသင္တန္းပို႕ခ်၏။ ေမွာ္ဘီတြင္သင္တန္းေပးရင္း သခင္စိုးသည္ ``ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာစာတမ္းအမွတ္ (၁)`` အား ေရး၏။ စာတမ္းက ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးစာတမ္းျဖစ္သည္။ သခင္စုိးသည္ ယခင္က အင္းစိန္ေထာင္ႏွင့္ ျမင္းၿခံေထာင္မ်ားအတြင္း အက်ဥ္က်ခံေနရစဥ္ေရးခဲ့သည့္ ``အင္းစိန္စာတမ္းႏွင့္ျမင္းၿခံစစ္တမ္း`` ဟူသည့္ စာတမ္းႏွစ္ေစာင္ကိုအေျခခံၿပီး ေျပာင္းလဲတုိးတတ္လာသည့္ မ်က္ေမွာက္ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအေျခအေနမ်ားကို အေျခခံကာ ျဖည့္စြက္၍ ေရးထားေသာ စာတမ္းျဖစ္သည္။
ဖက္ဆစ္၀ါဒ၏စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရးသေဘာရုပ္ကို ဖက္ဆစ္၀ါဒၾကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္မႈမ်ား ဖက္ဆစ္၀ါဒအင္အားႀကီးမားဟန္ရွိေသာ္လည္း မခိုင္ၿမဲပံုမ်ား၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒသည္ လြတ္လပ္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရး၊ ဆုိရွယ္လစ္၀ါဒေရးတုိ႔တြင္ ရန္သူျဖစ္ပံု၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒကိုတုိက္ဖ်က္ႏုိ္င္မွ လြတ္လပ္ေရးရႏုိင္မည့္အေၾကာင္း ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကို ေမာင္းထုတ္ရန္ ျပည္သူလူထုကို မည္သို႔စည္းရုံးရမည္၊ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး ေျမေအာက္ကလပ္စည္းမ်ားကို မည္သို႔ဖြဲ႔စည္းရမည္၊ စသည္တို႔ကို အခန္းမ်ားခြဲျခား၍ ေရးသားထားေလသည္။
စာတမ္း၏အဖြင့္အား ……
``လြတ္လပ္ေရးကို တုိက္ယူျခင္းခံထားရေသာ လူမ်ဳိးသည္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒကိုထူေထာင္ရန္ မေျပာႏွင့္…..ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒအေၾကာင္း ေျပာပင္ေျပာႏုိင္မည္မဟုတ္ ``
(ေမာ္စီတုန္း)
(ဆ)
သခင္စုိးသည္ ေျမေအာက္တြင္ေနရင္း ဗိုလ္လက်ာ္နွင့္တစ္ႀကိမ္….ေတြ႔ဆံုးခဲ့ၿပီး တပ္တြင္း စည္းရုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ေဆြးေႏြး၏။ ဆတ္သားမွတဆင့္ စာအဆက္အသြယ္မ်ားကို မူ ႏွစ္ႀကိ္မ္ခန္႔ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္၏။ ဘီအိုင္ေအ အား ဘီဒီေအသို႔ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ဗိုလ္လက်ာ္သည္ တပ္မ်ားတည္ရာ ပ်ဥ္းမနားသို႕ေျပာင္းေရႊ႕၍ ေနခဲ့သည္။ ပ်ဥ္းမနားသို႕ဗိုလ္လက်ာ္ေျပာင္းေရႊ႕သြားၿပီးေနာက္တြင္ သခင္စိုးသည္ ဗိုလ္လက်ာ္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေနခဲ့သည္။ ဗိုလ္လက်ာ္ႏွင့္ျပန္၍ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရန္ သခင္စိုးသည္ သခင္တင္ျမအား တာ၀န္ေပးသည္။ ပ်ဥ္မနား၌ ဘီဒီေအ တပ္ရင္း ၃-ရင္းရွိသည္။ တပ္ရင္း (၁)၊ တပ္ရင္း (၂)၊ တပ္ရင္း (၃)ျဖစ္သည္။ တပ္ရင္း (၁)တပ္ရင္းမွဴးမွာ ဗိုလ္မွဴးေန၀င္းျဖစ္ၿပီး ။ တပ္ရင္း (၂)ႏွင့္တပ္ရင္း(၃)တုိ႔၏ တပ္ရင္းမွဴးမ်ားမွာ ဗိုလ္မွဴးရန္ႏုိင္ႏွင့္ဗိုလ္မွဴးေဇယ်တုိ႔ျဖစ္သည္။ ငလိုင္ေခ်ာင္းအားေမးတင္ၿပီး ပ်ဥ္းမနားရွိ ဘီဒီေအတပ္မွဴးမ်ား၏ ေနအိမ္အေဆာက္အဦးမ်ားအား ေဆာက္ထား၏။ ဗိုလ္လက်ာ္၏အိမ္က ကမ္းပါးထိပ္တြင္ျဖစ္ၿပီး အုတ္ၾကြတ္မိုးတုိက္အိမ္ငယ္ျဖစ္သည္။ သခင္တင္ျမ ဗိုလ္လက်ာ္၏အိမ္သို႔ ေရာက္သည့္အခ်ိန္၌ ဗိုလ္လက်ာ္သည္ အိမ္တြင္မရွိ….။ တပ္မ်ားအား စစ္ေဆးရန္ သြားေနသည္။ ဗိုလ္လက်ာ္၏အိမ္၌ဗိုလ္ရန္ေအာင္အား ေတြ႔ရသည္။ ဗိုလ္ရန္ေအာင္က ရခုိင္ဘက္တြင္တာ၀န္ယူေနရာမွ က်န္းမာေရးမေကာင္း၍ ပ်ဥ္းမနားသို႔ေရာက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ငွက္ဖ်ားပိုးဦးေႏွာက္တြင္းသို႔ေရာက္ခဲ့သည့္ဒဏ္ေၾကာင့္ ဗုိလ္ရန္ေအာင္သည္ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းခဲ့ေသာ္လည္း လူက ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ပင္ျဖစ္ေနေသး၏။ ေန႔ခင္းတစ္နာရီခန္႕တြင္ ဗုိလ္လက္်ာျပန္ေရာက္လာ၏။ သခင္တင္ျမက သခင္စိုးမွ ဗိုလ္လက်ာ္သို႔ေရးေပးလုိက္ေသာစာအား ေဆးေပါ့လိပ္အတြင္းလိပ္၍ထည့္ယူလာရာမွ ထုတ္ၿပီးေပးလုိက္သည္။ ဗိုလ္လက်္ာသည္ သခင္စိုးထံမွ စာအား အတန္ၾကာဖတ္ၿပီး စာကိုမီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးလိုက္သည္။ ၿပီးမွ …..
`` သခင္စိုးဆီကို စာေတာ့ျပန္မေရးေပးေတာ့ဘူး။ ႏုတ္နဲ႕ပဲ ေျပာလုိက္မယ္။ သခင္တင္ျမပဲမွတ္သြားၿပီးျပန္ေျပာျပပါ။ တပ္ထဲမွာ အေျခအေနေပးတာနဲ႔ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး စည္းရုံးမႈကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႔လုပ္သြားမယ္။ ဂ်ပန္ေတြက ဘီဒီေအကို ဖြဲ႔မေပးခ်င္ဘူး။ အခုဟာ မတတ္သာလုိ႕ဖြဲ႕ေပးလိုက္ရတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္းကို အၿမဲတမ္းအခ်က္ရွာေနၾကတယ္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္းမယံုဘူး။ အၿမဲတမ္းေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္…ေလာေလာဆယ္ဆယ္မွာ တပ္မေတာ္တည္တ့့ံမႈကို ထိခိုက္ေစမယ့္ကိစၥေတြကို သတိထားၿပီး၊ ေရွာင္ၿပီးလုပ္ေနၾကရတယ္။ ဒီအတြက္ ….. တပ္ထဲမွာ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ငန္းကို ခ်က္ခ်င္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္လုိ႕မလြယ္ေသးဘူး။ ေပါက္ၾကားသြားတာနဲ႕ဘီဒီေအကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ဖုိ႕အခ်က္ရသြားမယ္။ လက္နက္ကိုင္တပ္မေတာ္တစ္ရပ္ တရား၀င္တည္ရွိမွသာ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးတုိက္ပြဲအတြက္ အင္အားရွိေနမွာျဖစ္တယ္``
ဗိုလ္လက်ာ္သည္ သခင္စုိးထံသို႔ စကားပါးလိုသည္အား အဆံုးသတ္လိုက္သည္။
(ဇ)
၁၉၄၄ခုႏွစ္ ဧၿပီလထဲတြင္ …..
သခင္စိုးထံသို႔သခင္သန္းထြန္းမွ စာတစ္ေစာင္အား ဆတ္သားႏွင့္ပို႔လုိက္သည္။ ဆတ္သားက ကိုေက်ာ္ရင္ (မႏၱေလးတကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ေဟာင္း) ျဖစ္သည္။ စာက ….
``ကိုဗဟိန္းတစ္ေယာက္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ငန္းကိုေဇာက္ခ်လုပ္ကိုင္ႏုိ္င္ရန္အတြက္ ေျမေအာက္သို႔ဆင္း၍တာ၀န္ယူလိုသည္။ သခင္စိုးမွ သေဘာတူလွ်င္ စီစဥ္ေပးပါ `` ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ထုိစဥ္က ….ကိုဗဟိန္းသည္ ေဒါက္တာဘေမာ္အစိုးရအဖြဲ႕၏ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနအဖြဲ႕တြင္ အတြင္း၀န္အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက သခင္ႏုျဖစ္သည္။ သခင္ႏုပင္မသိလုိက္…..။ ကိုဗဟိန္းႏွင့္သူ၏ဇနီးမခင္ႀကီးတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား လုပ္ကိုင္ရန္ သခင္စိုး၏အစီအစဥ္ႏွင့္ ေျမေအာက္သို႔ဆင္းလာခဲ့ၾကသည္။ ကိုဗဟိန္းတုိ႔ဇနီးေမာင္ႏွံအား ကိုေက်ာ္ရင္မွ ကြမ္းၿခံကုန္းအထိ လွ်ဳိ႕၀ွက္၍လုိက္ပို႕သည္။ ကြမ္းၿခံကုန္းမွ ေဒးဒရဲနယ္ရွိ သခင္စိုးရွိရာသို႔ သခင္ျမသြင္မွ ပို႔ေပးခဲ့၏။
သခင္စိုးသည္ ေျမေအာက္သို႕ဆင္းလာခဲ့ၾကသည့္ ကိုဗဟိန္း၊သခင္ဗိုလ္၊ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း (R.E.T) တုိ႔အား ေဒးဒရဲႏွင့္ကြမ္းၿခံကုန္း -ေကာ့မွဴးတုိ႔တြင္ လွည့္၍ ႏုိ္င္ငံေရးသင္တန္းအားေပးခဲ့သည္။ ကိုဗဟိန္းတုိ႔သင္တန္းၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ရန္ကုန္ရွိ သခင္သန္းထြန္းဆီမွ သတင္းတစ္ခု၀င္လာသည္။ သတင္းက ….သခင္ႏုသည္ ကုုိဗဟိန္းေျမေအာက္သုိ႕ဆင္းၿပီးဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ရန္ထြက္သြားသည့္အေပၚ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။ ကိုဗဟိန္းက သခင္နုႏွင့္အတူ နုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနတြင္တြဲ၍ လုပ္ေနသကဲ့သို႔ ေနသည္မွာလည္း သခင္ႏု၏ အိမ္တြင္ပင္ ေနသည္ျဖစ္၍ ယခုကဲ့သို႔သူ႔အား အသိမေပးခဲ့ပဲ သူ၏ အိမ္မွ ေျမေအာက္သိုိ႕ ဆင္းသြားသည့္အတြက္ ေနာင္တြင္ တစ္စံုတစ္ရာျဖစ္ေပၚလာပါက သူ႔အားပါတ္သတ္လာႏုိင္သျဖင့္ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနသည္ဟု သိရသည္။ ထုိ႕အတြက္ ….ကိုဗဟိန္းတို႕ဇနီးေမာင္ႏွံသည္ ေျမေအာက္သို႔ဆင္းခဲ့ၿပီးပါမွ အေျခမပ်က္ ရန္ကုန္သို႕ျပန္ၿပီး သခင္ႏုအိမ္တြင္ ေခတၱျပန္ေန၍ သခင္ႏုအိမ္မွ အျခားအိမ္တစ္အိမ္သို႕ ေျပာင္းဆင္းခဲ့ၿပီးမွ ျဖဴးရွိ သခင္သန္းေဖတုိ႕နွင့္ ဆက္သြယ္ကာ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ေျမေအာက္သို႔ျပန္ဆင္းၾကရသည္။
၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ေႏြေႏွာင္းကာလမွ စ၍ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈသည္ ပိုမို၍ အားေကာင္းလာခဲ့သည္။ သရက္ခရိုင္တြင္ ခရိုင္ရဲ၀န္အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ သခင္ဗသိန္းတင္ (ဥကၠဌ -ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၊ကြယ္လြန္) သည္ သခင္သန္းထြန္းမွ တဆင့္ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈတြင္ အခိ်န္ျပည့္လုပ္ကိုင္ရန္ ဆက္သြယ္လာသည္။ သခင္သန္းထြန္းက သရက္မွ သခင္ဗသိန္းတင္အား ရန္ကုန္သို႔ ေခၚယူ၍ သခင္စိုးထံသို႔ ကိုေက်ာ္ရင္ နွင့္အတူ ပို႔ေပးလုိက္သည္။ သခင္ဗသိန္းတင္ႏွင့္အတူ မေရွးမေႏွာင္းပင္ အမ်ဳိးသမီးစည္းရုံးေရးအတြက္ တာ၀န္ယူရန္ အမရပူရမွ မေစာျမ၊ ထား၀ယ္မွ ကိုတင္ထြန္း၊ ၀ါးခယ္မသခင္သိန္းေမာင္တုိ႔လည္း သခင္စိုးရွိရာ `အင္းဂလံုးရြာ`သို႔ ေရာက္လာၾကၿပီး သခင္စိုးမွ သူတုိ႔အား ႏို္င္ငံေရးသင္တန္း ေပး၏။ သင္တန္းၿပီးသည့္ေနာက္ ….. သခင္စိုးသည္ သခင္ဗသိန္းတင္နွင့္ ကိုတင္ထြန္း(ထား၀ယ္) တို႔အား ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးေျမေအာက္စည္းရုံးေရးတာ၀န္မ်ားအား ထမ္းရန္ ထား၀ယ္သို႔ ေစလႊတ္တာ၀န္ေပးခဲ့၏။
(စ်)
၁၉၄၄ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္း ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစုမ်ား အႀကား သတင္းတစ္ခုထြက္ေပၚလာ၏။ ပထမတြင္ ခိုင္ခုိင္မာမာဟု ယူဆ၍ မရေသး….။ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ သတင္းအား အတည္ျပဳလာႏုိင္သည္။ သတင္းကား ….. ဘီဒီေအအတြင္းရွိ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပုံပါတီ၀င္တပ္မွဴးမ်ားက ဦးေဆာင္ၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားအား လက္နက္ကိုင္၍ေတာ္လွန္ေတာ့မည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ေျမေအာက္စည္းရုံးေရးအတြက္ တပ္မေတာ္အတြင္း လွ်ဳိ၀ွက္တာ၀န္ယူေနသည့္ ဗိုလ္သိန္းတန္ထံမွ သိရျခင္းျဖစ္သည္။ ဗိုလ္သိန္းတန္က ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံုပါတီ၀င္ တပ္မွဴးမ်ားျဖစ္သည့္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး ၊ ဗုိလ္ေမာင္ေမာင္တို႔ထံမွ သိရျခင္းျဖစ္သည္။ သတင္းက အေရးႀကီးသည္။ တပ္မေတာ္က ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔အား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးခ်က္ခ်င္းထခ်လွ်င္ …..မည္သို႔ျဖစ္လာႏုိင္မည္နည္း။
သခင္စိုးသည္ တပ္မေတာ္မွ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအား ခ်က္ခ်င္းထခ်မည့္ အေရးႏွင့္ပတ္သတ္၍ စာတမ္းတစ္ေစာင္အားေရး၏။ ``လက္၀ဲေသြးစည္းအႏၱရာယ္``ဟူ၍ျဖစ္သည္။ စာတမ္း၏သေဘာကား ……
``ေလာေလာဆယ္ဆယ္ အေျခအေနမွာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကို ျပည္သူလူထုႀကီးက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရန္ အခ်ိန္မက်ေသး။ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္မ်ားသည္ ပစိဖိတ္စစ္မ်က္ႏွာ၌ ရႈံးနိမ့္ေနၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္စစ္မ်က္ႏွာတြင္စစ္အင္းအား ဆုတ္ယုတ္သင့္သေလာက္ မဆုတ္ယုတ္ေသး။ ဖရုိဖရဲမျဖစ္ေသး။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္၏အုပ္ခ်ုဳပ္မႈမွာ ခိုင္ၿမဲေနဆဲျဖစ္သည္။ တဖက္က ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကိုဦးေဆာင္ေတာ္လွန္ၾကမည့္ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစုမ်ားမွာလည္း တစုတစည္းတည္းမျဖစ္ေသး။ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ လူထုစည္းရုံးေရးမွာ မက်ယ္ျပန္႔ေသးရုံမွ်မက တကြဲတျပားစီျဖစ္ေနေသးသည္။ ထုိေၾကာင့္ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔အား ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရန္ ႏိုင္ငံေရးအရ၊ စည္းရုံးေရးအရ၊ စစ္ေရးအရ အေျခအေနမျပည့္စံုေသး။ အေျခအေနမျပည့္စံုေသးပဲ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တုိ႔ကို ေတာ္လွန္တုိက္ခိုက္ပါက အင္အားႀကီးေသာ ရန္သူကို အင္အားနည္းေနေသးေသာ မိမိတို႔က ေခ်မႈန္းပစ္ရန္ ဖိတ္ေခၚရာက်မည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားက မိမိတုိ႔ကိုယ္ကို ရန္သူ႕လက္သို႕အပ္ႏွင္းရာက်မည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကိုလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ရန္ အသင့္မျဖစ္ေသးေသာလူထုနွင့္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို ကင္းကြာေစၿပီး လူထုအကူအညီမရသျဖင့္ ရႈံုးနိမ့္မႈမ်ားကို ႀကံဳေတြ႕ႏုိင္သည္။ ထုိေၾကာင့္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအဖို႕ ႏိုင္ငံေရးအရ ၊ စည္းရုံးေရးအရ အသင့္မျဖစ္ေသးမွီ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔ကို ခ်က္ခ်င္းလက္နက္ကိုင္တုိက္ခိုက္ရန္ သေဘာထားသည္ လက္၀ဲေသြဖည္ေရး အႏၱရာယ္ပင္ျဖစ္သည္။ ဤအႏၱရာယ္ကို တားဆီးရမည္။ ဤလက္၀ဲေသြးဖည္ေရးသေဘာထားရွိသူမ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္၍ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကို စတင္ရန္ အခ်ိန္မက်ေသးေၾကာင္း အခ်ိန္ေစာင့္၍လုိအပ္ေသာ နိုင္ငံေရး၊ စည္းရုံးေရးျပင္ဆင္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းျပရမည္``ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ စာတမ္းအား မိတၱဴမ်ားကူး၍ ဗိုလ္သိန္းတန္မွတဆင့္ တပ္မေတာ္အတြင္းသို႔ျဖန္႕ေ၀ခဲ့၏။
(ည)
၁၉၄၄ခုနွစ္ ။ ၾသဂုတ္လ (၄)ရက္။
သခင္စိုးေရးသည့္ ``လက္၀ဲေသြးစည္းအႏၱရာယ္``စာတမ္းအား တပ္အတြင္း ျဖန္႔ေ၀ခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္ ….ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ သခင္သန္းထြန္းမွတဆင့္ သခင္စုိးႏွင့္ဆက္သြယ္ၿပီး ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ….တပ္မေတာ္က တသီးတျခား၊ ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံုပါတီက တမ်ဳိးတဖံု၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက တလမ္းတသြယ္ လုပ္ေနၾကျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ပဲ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး လမ္းစဥ္တစ္ခုတည္းေပၚတြင္ စည္းလုံးညီညႊတ္စြာႏွင့္ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ရန္ ေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္း၏။ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕စည္းေရးသေဘာထားအား သခင္စုိးက သေဘာတူလက္ခံ၏။ ဤတြင္ လူခ်င္းေတြ႕ဆံု၍ ေဆြးေႏြးရန္ ေျမေအာက္တြင္ ေရာက္ေနၾကသည့္ သခင္စိုး၊ ကိုဗဟိန္းတုိ႔အား ပဲခူးရွိစံျပတပ္ရင္းသို႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္လာေရာက္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကပင္ စီစဥ္၍ ေတြ႔ဆံုၾကသည္။
ပဲခူးရွိ စံျပတပ္ရင္း၌…. ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္စိုးႏွင့္ ကိုဗဟိန္းတို႕သည္ ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရး တပ္ေပါင္းစု အား ဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက၏။
၁၉၄၄ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၄)ရက္ …(၅)ရက္….. (၆)ရက္ …..။ ၃-ရက္တုိင္တုိင္ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ …..
``ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္`` အား ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကသည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ခရီးလမ္းက ပိုမို၍ က်ယ္ျပန္႕ႀကီးမားလာခဲ့၏။ တပ္ေပါင္းစုႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး၊ တပ္ေပါင္းစုႏွင့္ေအာင္ပြဲခံေရးဆီသို႔……။
`ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရးျပည္သူ႕အဖြဲ႕ခ်ဳပ္` အား စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ၇-လၾကာၿပီးသည့္ေနာက္ ….ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္စိုးႏွင့္ သခင္သန္းထြန္းတို႔သည္ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ဗိုလ္မွဴးျမင့္ေအာင္ (ရဲေဘာ္သုံုးက်ိပ္၀င္ ) ေနအိမ္၌လွ်ိဳ၀ွက္ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကၿပီး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အား တုိးခ်ဲ႕သြားရန္ ေဆြးေႏြးၾက၏။ လက္ရွိ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႔၀င္ အေရအတြက္ႏွင့္ ေနာင္လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအား လုပ္ေဆာင္နုိင္မည့္မဟုတ္ ….သို႔အတြက္ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႔ အား တုိးခ်ဲ႕ရန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားခြဲေ၀၍ လုပ္ေဆာင္ၾကရန္လုိေၾကာင္းေဆြးေႏြးၾက၏။
၁၉၄၅ခုႏွစ္ မတ္လ (၁)ရက္ေန႔ ညပိုင္းတြင္ ကန္ေတာ္ႀကီးေစာင္းရွိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ေနအိမ္၌ `ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႕အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ` တြင္ ပါ၀င္ၾကသည့္ အင္အားစု (၃)စုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေတြ႔ဆံု၍ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ `ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႕အဖြဲ႕ခ်ဳပ္` အား `ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႕လြတ္လပ္္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ` ဟူ၍ ျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႔အား ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ဗုိလ္မွဴးႀကီးလက်ာ္၊ ဗိုလ္ေန၀င္း၊ ကိုဘေဆြ၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း၊ သခင္ခ်စ္၊ သခင္စုိး၊ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္တင္ျမတို႔ႏွင့္ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းလုိက္သည္။ တာ၀န္ခြဲေ၀မႈတြင္
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက …..စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္….
သခင္စိုးက …..ႏုိင္ငံေရေခါင္းေဆာင္…..
အလံေတာ္က …..အနီေရာင္ေနာက္ခံေပၚတြင္ ….လက္၀ဲဘက္အထက္ေဒါင့္၌ ၾကယ္ျဖဴပြင့္ႀကီး ….။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးက စေလၿပီ…..။
``မိုးကုပ္ကုပ္၀ယ္၊ အို ….ရုတ္တရက္
မ်ဥ္းျဖဴစက္၍ ၊ ကြဲအပ္ေၾကာင္းရာ
ဟ ….ဟလာသည္
မိုးျပာကိုျဖတ္၊ ပတၱျမားရည္
စီးလည္းအဟုန္၊ နီးျမန္းကုန္သည္
အာရုဏ္တတ္ေပၚစ ၊ ၀ိုးတ၀ါး။``
(ဒဂုန္တာရာ၏ မတ္လေတာ္လွန္ေရးကဗ်ာမွ…)
မင္းဟန္
ကိုးကား…
-သိန္းေဖျမင့္၏ စစ္အတြင္းခရီးသည္ (၁) ၊ (၂)
-ဦးႏု၏ တာေတစေနသား
-သခင္တင္ျမ၏ ဘုံဘ၀မွာျဖင့္ အတြဲ (၁၊၂၊၃၊၄၊၅၊၆)
- ဒဂုန္တာရာ၏ မတ္လေတာ္လွန္ေရးကဗ်ာ
- ၁၉၉၈ခုႏွစ္ ေမလထုတ္ မုိးဂ်ာနယ္တြင္ပါရွိသည့္ သခင္လွကြန္း၏ ျမင္ကြင္းသစ္ရႈခင္းသစ္မ်ား
- ၁၉၉၇ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလထုတ္ မိုးဂ်ာနယ္တြင္ပါရွိသည့္ ေက်ာ္ေအာင္၏ အနီထဲက ၾကယ္ျဖဴပြင့္
colourparliament.com မွ။