===========================
ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စတင္ျခင္း
-------------------------------------
အဂၤလိပ္တို႕သည္ ပထမကမ႓ာစစ္ၾကီး ျပီးလုနီးအခ်ိန္ စစ္ေရးဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားမွ လူအားေငြအား ကူညီမႈကို ရရွိရန္အတြက္ အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အတြင္းဝန္ၾကီး မစၥတာ မြန္ေတဂူက " ဗမာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို တာဝန္ခံ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တစ တစ တိုးျမႇင့္ေပးမည္"ဟု ၁၉၂၁ ခုႏွစ္၊ ဩဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႕က ေၾကညာခဲ့သည္။ ဗမာအပါအဝင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအသစ္ကို တိုးျမႇင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အဂၤလိပ္ပါလီမန္တြင္ တင္သြင္းအတည္ျပဳျပီးေနာက္ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အိႏၵိယ၌ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ သို႕ရာတြင္ ဗမာျပည္အား ခ်န္လွပ္ထားခဲ့၍ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာတြင္ ဝိႈက္ေကာ္မတီအမည္ရွိ စံုစမ္းေရးေကာ္မတီ ဖြဲ့စည္း၍ ဗမာျပည္သို႕ သီးျခားေစလႊတ္ စံုစမ္းေစမည္ဟု အဆိုျပဳလာ၏။
ထိုအေတာအတြင္း ဗမာျပည္သူတို႕၏ ႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားမႈမွာ တစတစ ျမင့္မားလာၾကသည္။ ဂ်ီစီဘီေအအဖြဲ့ခ်ဳပ္ၾကီး၏ ဩဇာလည္း ပိုမို၍ ၾကီးမားလာသည္။ ဝံသာႏုတို႕၏ လႈပ္ရွားမႈသည္လည္း က်ယ္ျပန္႕၍ လာသည္။ ထိုသို႕ႏိုးၾကားမႈမ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႕လာသည္ႏွင့္ အမွ် ယခင္က ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ " အိႏၵိယထက္ ေနာက္တန္းမက်ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဗမာတို႕အား ေပးရမည္"ဟူေသာ ႏိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုခ်က္အစား ဒိုင္အာခီထက္ အဆင့္ျမင့္သည့္ " ဟုမၼ႐ူးေခၚ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေပးရမည္"ဟု တဆင့္တက္၍ ေတာင္းဆိုၾကသည္။
၁၉၂၁ ခုႏွစ္၂ေဖဖြာရီလတြင္ က်င္းပသည့္ ဂ်ီစီဘီေအ ဂ်င္နရယ္ေကာင္စီ အစည္းအေဝးႏွင့္ ၁၉၂၁ ေအာက္တိုဘာလတြင္ က်င္းပသည့္ မန္တေလးျမိဳ႕ နဝမေျမာက္ ဂ်ီစီဘီေအ ကြန္ဖရင့္ၾကီး၏ ႏိုင္ငံေရးဆုံးျဖတ္ခ်က္တို႕တြင္ ဟုမၼ႐ူး အျမန္ဆုံး ေပးရမည္ဟူေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ တဆင့္တက္၍ အေရးဆိုတိုက္ပြဲဝင္ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ေပသည္။
အဂၤလိပ္တို႕သည္ ဗမာျပည္အား ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ေရာက္မွသာ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေပးအပ္ရာ၊ အိႏၵိယထက္ ႏွစ္ႏွစ္မွ် ေနာက္က်႐ံုခဲ့ေပသည္။ သို႕ေနာက္က်႐ံုသာမက ဗမာျပည္သူတရပ္လုံးက သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပျခင္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေပသည္။
ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပံုသဏၭန္ႏွင့္ အာဏာ
------------------------------------------------
ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပံုသဏၭန္သည္ အဂၤလိပ္အစိုးရႏွင့္ ဗမာျပည္သူတို႕ တြဲဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ခြဲေဝအုပ္ခ်ဳပ္ရမည့္ ပံုသဏၭန္ ျဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနေပါင္း ၁၀၂ ဌာန ခြဲျခားထားျပီး ျဗိတိသွ်-အိႏၵိယ ဗဟိုအစိုးရက ၄၇ ဌာန၊ ဗမာႏိုင္ငံ ဒုတိယဘုရင္ခံ ( ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အတည္ျပဳျပီးခ်ိန္မွစ၍ ဗမာႏိုင္ငံဘုရင္ခံ)က ၃၃ ဌာန၊ တိုင္းျပည္မွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည့္ ဥပေဒျပဳေကာင္စီအမတ္မ်ားက ၂၂ ဌာန အားျဖင့္ တြဲဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ၾကေစရမည္ ျဖစ္သည္။ ဗမာႏိုင္ငံကို အိႏၵိယျပည္နယ္တခု အျဖစ္ပင္ ဆက္လက္ထားရွိလ်က္ ဒိုင္အာခီစနစ္ကို ဆယ္ႏွစ္မွ် အစမ္းသေဘာ အုပ္ခ်ဳပ္ေစမည္ ျဖစ္သည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို သုံးပိုင္းခြဲထားရာ တပိုင္းကို ျဗိတိသွ်-အိႏၵိယ ဗဟိုအစိုးရက တိုက္႐ိုက္အုပ္ခ်ဳပ္၍ တပိုင္းကို ဗမာျပည္ဘုရင္ခံကိုယ္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္၏။ က်န္တပိုင္းကိုသာလွ်င္ ႏိုင္ငံတြင္း၌ ေရြးေကာက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္တို႕က ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေပးေသာ သစ္ေတာႏွင့္ ပညာေရးဝန္ၾကီး ႏွစ္ဦးက အုပ္ခ်ဳပ္ရ၏။ ယင္းဝန္ၾကီးဌာနႏွစ္ခုမွာလည္း ထိုက္တန္ေသာ အာဏာ အျပည့္အဝ ရွိသည္ မဟုတ္၊ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာတူညီခ်က္အရသာလွ်င္ အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ ဌာနမ်ား ျဖစ္၏။ ထို႕ျပင္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ဝႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသ စေသာ ေဒသမ်ားကို ဘုရင္ခံ လက္ေအာက္တြင္ ခြၽင္းခ်န္နယ္မ်ား အျဖစ္ထားရွိ၍ ျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ႏိုင္ခြင့္ မရွိေပ။
ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒအရ ေပၚေပါက္လာမည္ ဒိုင္အာခီလႊတ္ေတာ္ ပံုသဏၭန္ႏွင့္ အာဏာမွာ ယခင္ ဒုတိယဘုရင္ခံ၏ အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ျပည္သူတို႕ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည့္ အမတ္မ်ား ပါဝင္၍ ပိုမိုျမင့္မားလာသည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တကယ့္အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပိုင္မႈမွာ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ့သစၥာခံ ဘုရင္ခံလက္တြင္သာ ရွိေပသည္။
ဒိုင္အာခီဥပေဒျပဳေကာင္စီတြင္ အမတ္ ၁၀၃ ေယာက္ ထားမည္ျဖစ္ရာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္။
ဗမာတိုင္းရင္းသားတို႕အတြက္ ------------------------ ၅၈ ေနရာ
ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ ( သီးျခား) --------------- ၅ ။
အိႏၵိယအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ --------------------------- ၈ ။
အဂၤလိပ္ကျပားမ်ားအတြက္ ---------------------------- ၁ ။
ဥေရာပတိုက္သားမ်ားအတြက္ ------------------------- ၁ ။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းကိုယ္စားလွယ္အတြက္ ----------- ၁ ။
ဗမာကုန္သည္ၾကီးအသင္းအတြက္ --------------------- ၁ ။
ဥေရာပကုန္သည္ၾကီးအသင္းအတြက္ ------------------ ၁ ။
တရုတ္ကုန္သည္အသင္းအတြက္ ----------------------- ၁ ။
ဥေရာပတိုက္သား ေရာင္းဝယ္ေရးအဖြဲ့ အတြက္ ------- ၁ ။
အိႏၵိယအမ်ိဳးသားကုန္သည္အသင္းအတြက္ ------------ ၁ ။
ဘုရင္ခံခန္႕ ------------------------------------------------ ၂၁ ။
အစိုးရအရာရွိ ---------------------------------------------- ၂ ။
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
ေပါင္း ---------------------------------------------------- ၁၀၃ ေနရာ
အထက္ပါစာရင္းကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ၄၅ ဦးမွာ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာအတိုင္း ခန္႕ထားသူမ်ား အဂၤလိပ္၊ အဂၤလိပ္ကျပား၊ တရုတ္၊ ကုလားကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ၾကရာ၊ ထိုသူတို႕သည္ အဂၤလိပ္အစိုးရသေဘာက် လုပ္ေဆာင္မည့္ပုဂၢိဳလ္တို႕သာ ျဖစ္သည္။ ဗမာတိုင္းရင္းသား ၅၈ ဦးတြင္လည္း ႏိုင္ငံေရးအယူဝါဒ တူညီျခင္း မရွိသူတို႕အတြင္း အကြဲကြဲအျပားျပား ပါဝင္ေနမည္ျဖစ္၍ စည္းလုံးညီညြတ္ျခင္း ရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာအတိုင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ အေျခတြင္ တည္ရွိေနေပသည္။
ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ၅၀၀ဝိ/- စား ရာထူးၾကီး ေလးေနရာရွိျပီး ထိုေလးေနရာအနက္ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ျပည္ထဲေရးဌာနမ်ားအတြက္ ႏွစ္ဦးကို ဘုရင္ခံ အလိုက်ခန္႕မည္။ သစ္ေတာေရးႏွင့္ ပညာေရးဌာနမ်ားအတြက္ ႏွစ္ဦးကိုမူ ေကာင္စီအမတ္မ်ားထဲမွ ေကာင္စီဝင္တို႕က ေရြးျပီး ဘုရင္ခံက ခန္႕မည္။ ၄၀၀ဝိ/- စား ဥပေဒျပဳေကာင္စီ ဥကၠဌ ႏွင့္ ၇၅ဝိ/- စား ဒုတိယဥကၠဌတို႕ကိုလည္း ေကာင္စီအမတ္မ်ားထဲမွ ေကာင္စီဝင္တို႕က ေရြးခ်ယ္ျပီး ဘုရင္ခံက ခန္႕ထားမည္။ ထို႕အျပင္ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲရားၾကီးလက္ေအာက္ ျမိဳ႕ၾကီးအခ်ိဳ႕တြင္ ျမဴနီစီပါယ္အဖြဲ့၊ ခ႐ိုင္နယ္မ်ားတြင္ ဒိစႀတိတ္ေကာင္စီ၊ ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ေတာင္းေကာင္စီ၊ ေက်းရြာအုပ္စု တိုက္နယ္မ်ားတြင္ ဆာကယ္ဘုတ္အဖြဲ့ ဟူ၍ မဲစနစ္ျဖင့္ လူၾကီးမ်ား ေရြးခ်ယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေစသည့္ အဖြဲ့တို႕လည္း ရွိမည္ျဖစ္သည္။
ျခံု၍ ၾကည့္လွ်င္ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ဗမာျပည္သူတို႕ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဥပေဒျပဳေကာင္စီအမတ္ျဖစ္ေရး၊ ငါးေထာင္စား၊ ေလးေထာင္စား ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ား ျဖစ္ေရး၊ ဥကၠဌၾကီး ျဖစ္ေရး၊ ျမဴနီစီပါယ္၊ ဒိစႀတိတ္ေကာင္စီ၊ ဆာကယ္ဘုတ္လူၾကီးျဖစ္ေရးတို႕အတြက္ အဆင့္ဆင့္ အျပိဳင္အဆိုင္ ေငြေၾကးအေျမာက္အမ်ား အကုန္အက်ခံကာ မဲဆြယ္ျခင္း၊ မဲခိုးျခင္း၊ လပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးေပးျခင္း၊ လိမ္လည္ေကာက္က်စ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ အႏိုင္ရရန္အတြက္ မတရားေသာ အဓမၼက်ေသာ နည္းမ်ိဳးစံုသုံးကာ ယွဥ္ျပိဳင္ၾကိဳးပမ္းရသည့္ အတြက္ ဗမာတိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း အျငင္းပြားမႈ၊ ေသြးကြဲမႈ၊ ပဋိပကၡမႈတို႕သာ ပိုမိုျဖစ္ပြား၍ စည္းလုံးညီညြတ္ေရး ပ်က္ျပားေစကာ ကြၽန္သက္ရွည္မည့္ စနစ္ ျဖစ္ေပသည္။
အဂၤလိပ္ နယ္ခ်ဲ့တို႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္နည္း ပရိယာယ္
-----------------------------------------------------
အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ့သမားတို႕အတြက္ ထိုေခတ္ကာလ၌ အေကာင္းဆုံးပရိယာယ္မွာ ယခင္ တူ-သာ-သင္း ေခၚ ျဗိတိသွ်အလိုေတာ္ရိသက္သက္ ျဖစ္ေသာ ဦးဘတူ၊ ဦးဘိုးသာ၊ ဦးသင္း စေသာ အတိုင္ပင္ခံလူၾကီးမ်ား အစား အမတ္စုစုေပါင္း ၁၀၃ ဦးရွိ ကြဲျပားသည့္ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရး အသင္းအဖြဲ့ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ကုလား-တရုတ္-မ်က္ႏွာျဖဴ ကုမၸဏီ ကိုယ္စားလွယ္တို႕ စုေဝးကာ ဘုရင္ခံအား အၾကံေပး အုပ္ခ်ဳပ္ေစသည့္ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ထူေထာင္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုစနစ္အရ ဗမာျပည္သူတို႕က ေတာင္းဆိုၾကသည့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစား တဖက္တြင္ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း ကြဲျပားေစလ်က္ ဂိုဏ္းဂဏပါတီအသီးသီး ေပၚထြက္ေရးကို အားေပးရင္း တျခားတဖက္၌ ကုလား၊ တရုတ္၊ အဂၤလိပ္၊ ဓနရွင္အုပ္စုမ်ား အာဏာေဝစုခြဲၾက၍ အမ်ားစု ဗမာျပည္သူတို႕ အက်ိဳး လုံးဝမေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ ဟန္႕တားေႏွာင့္ရွက္ဖ်က္စီးလ်က္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံက သူ႕အလိုအတိုင္း ျဗဴရိုကရက္ အရာရွိမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ လက္ဝါးၾကီးအုပ္ နယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္ အက်ိဳး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ကာ ကာကြယ္သြားမည္ ျဖစ္ေပသည္
အဖိႏွိပ္ခံ လုပ္သားျပည္သူအေပါင္း၏ ဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္မႈအား ခ်ိဳးႏွိမ္ဖ်က္စီးပစ္ရမည့္ တာဝန္မွာ ဖိႏွိပ္စိုးမိုးသူတြင္ရွိရကား အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ့တို႕သည္ ထိုတာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ရာ၌ တိုက္႐ိုက္ ဖိႏွိပ္ဖ်က္စီးေရး နည္းပရိယာယ္ အစား သြယ္ဝိုက္၍ တစတစ ေသြးခြဲဖ်က္စီးမည့္ နည္းပရိယာယ္မ်ားကို က်င့္သုံးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးအရ အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္မႈ ေတာင္းဆိုတိုက္ပြဲဝင္ၾကေသာ ဝံသာႏုမ်ားအား လြတ္လပ္ေရး မေပးဟူ၍ တိုက္႐ိုက္ ေျပာင္ျငင္းဆိုျခင္း မျပဳပဲ တစတစ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆို၍ ထာဝစဥ္ နယ္ခ်ဲ့လက္ေအာက္ခံ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ျဗိတိသွ်အင္ပါယာ စနစ္အတြင္း ထားလိုေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ျဖားေယာင္း ေသြးေဆာင္လ်က္ ဝံသာႏုအခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းကြဲေအာင္ ရာထူးၾကီးမ်ားျဖင့္ ခြဲျခမ္းပစ္ကာ ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္ နယ္ခ်ဲ့အစိုးရသည္ ယင္းသို႕လွ်င္ ျပည္သူတို႕၏ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ အင္အားကို ဂ႐ုမျပဳဘဲ ေနႏိုင္သည့္အခ်ိန္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဗမာတိုင္းရင္းသားတို႕၏ ေသြးစည္းညီညြတ္မႈ ပ်က္ျပားေစျပီး တစတစ သူတို႕၏ မူလအုပ္ခ်ဳပ္ေရးသေဘာကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးသြားျခင္းသာမည္သည္။ ဗမာျပည္သူတို႕၏ ကြၽန္သက္ရွည္ၾကာေစေရးႏွင့္ ယင္းတို႕အတြက္ ကိုလိုနီစိုးမိုးမႈ အဓြန္႕ရွည္ေစေရးအတြက္ကို ဖန္တီးျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။
တို႕ဗမာအစည္းအရုံး သမိုင္း
( တို႕ဗမာအစည္းအရုံး သမိုင္း ျပဳစုေရးအဖြဲ့ ) မွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပသည္။
တို႕ဗမာအစည္းအရုံး သမိုင္းသည္ သမိုင္းတြင္ ပါဝင္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည့္ သခင္ သခင္မမ်ားစြာတို႕အနက္၊ သမိုင္းျပဳစုရန္ အေျခအေနေပးအပ္ခံရေသာ သခင္ သခင္မတို႕မ်ားက ေစတနာမွန္ျဖင့္ ဓမၼဓိဌာန္အက်ဆုံး စုေပါင္းၾကိဳးပမ္းခ်က္ျဖစ္သည္။
No comments:
Post a Comment